Ένα βασικό βιβλίο που πρέπει να διαβαστεί από όλους εκείνους οι οποίοι επιθυμούν να γνωρίζουν κάποιες στοιχειώδεις πληροφορίες για την βυζαντινή περίοδο είναι ασφαλώς το κλασσικό έργο "Βυζαντινός Πολιτισμός" του μεγάλου Βρετανού Βυζαντινολόγου Σερ Στήβεν Ράνσιμαν. Περιέχει σε συνοπτική και εύληπτη μορφή τα βασικά στοιχεία, Ιστορία, Πολιτική Οργάνωση, Στρατός, Ναυτικό , Εμπόριο, Διπλωματία κ.λπ. της χιλιόχρονης Βυζαντινής αυτοκρατορίας, τα οποία δυστυχώς αγνοεί η πλειοψηφία των νεοελλήνων. Παραθέτουμε στην συνέχεια το βιογραφικό του συγγραφέα και βιβλιογραφία.
Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης
Φωτογραφία του συγγραφέα λίγο πριν από τον θάνατό τουΟ Sir Steven Runciman γεννήθηκε στο Νορθάμπερλαντ στις 7 Ιουλίου 1903. Πέθανε στο Ράντγουέη του Γουώργουικσάιρ την 1η Νοεμβρίου του 2000, σε ηλικία 97 ετών, έχοντας αφήσει πίσω του ένα σημαντικό σε όγκο, αλλά και σε ενδιαφέρον, έργο το οποίο ταυτίζει το όνομα του με τη Βυζαντινή ιστορία.
Ο παππούς του ήταν Λόρδος Ράνσιμαν και ο πατέρας του ο υποκόμης Ράνσιμαν του Ντόξφορντ, ο ίδιος όμως ως δευτερότοκος γιος δεν κληρονόμησε κανέναν από τους οικογενειακούς τίτλους. Λέγεται ότι σε ηλικία 5 ετών μιλούσε και διάβαζε Ελληνικά και Λατινικά. Κατά τη διάρκεια των σπουδών και των μελετών του έμαθε αρκετές από τις δυτικές γλώσσες, καθώς και Αραβικά, Περσικά, Τουρκικά, Εβραϊκά, Αρμενικά και Γεωργιανά για την μελέτη των πηγών της Μεσαιωνικής ιστορίας.
Το 1921 εισήλθε στο περίφημο Trinity College του Καίμπριτζ, για σπουδές στην Ιστορία. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του άρχισε να ταξιδεύει, εκμεταλλευόμενος την περιουσία που κληρονόμησε από τον παππού του.
Ήταν ένας θερμός φιλέλληνας, ένα από τα πιο σταθερά σημεία αναφοράς της νεοελληνικής ιδεολογίας. Ύστερα από μια σύντομη θητεία στην Βρετανική Πρεσβεία της Σόφιας και στην πρεσβεία του Καΐρου, έγινε καθηγητής της Βυζαντινής Ιστορίας και Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης το διάστημα 1942-1945. Χάρη στην έρευνα που έκανε την περίοδο αυτή στην Τουρκία, δημοσίευσε το διάστημα 1951-1954 σε 3 τόμους το μνημειώδες έργο του για την Ιστορία των Σταυροφοριών.
Από το 1945 έως το 1947 παραμένει στην Αθήνα, διευθυντής του Βρετανικού Συμβουλίου. Συνεργάστηκε με τον Πάτρικ Λι Φέρμορ και γνωρίστηκε με τον Κατσίμπαλη, τον Σικελιανό και τον Σεφέρη. Στα χρόνια που ακολούθησαν δημοσίευσε πληθώρα έργων για την ιστορία του Βυζαντίου και των γειτόνων του, σε όλο το εύρος από την Συρία μέχρι την Σικελία. Στην προσωπική του ζωή ο Ράνσιμαν παρέμενε ένας παλιομοδίτης εκκεντρικός Άγγλος αριστοκράτης, που ασχολούνταν με ιδιαίτερο ενθουσιασμό με τον αποκρυφισμό. Μνημειώδης είναι ο θαυμασμός που εξέφραζε για την Ορθοδοξία. Διατηρούσε επίσης στενές σχέσεις με τις κυριότερες αριστοκρατικές οικογένειες της Ευρώπης.
Σε ηλικία 94 ετών είχε έρθει για μια ακόμη φορά στην Αθήνα για να τιμηθεί με το βραβείο Ωνάση. Πολλά βιβλία του κυκλοφορούν στα ελληνικά, μεταξυ των οποίων: "Βυζαντινός πολιτισμός", "Βυζαντινή θεοκρατία", "Η τελευταία Βυζαντινή αναγέννηση", "Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης" κ.α. Λίγο καιρό πριν πεθάνει ασπάστηκε την Ορθοδοξία, βαπτιζόμενος στο Άγιο Όρος.
Το συγγραφικό του έργοΟ πολυγραφότατος ιστορικός έγραψε πολλά έργα που έγιναν γρήγορα γνωστά τόσο σε ακαδημαϊκό επίπεδο, όσο και στο ευρύ αναγνωστικό κοινό. Τα πρώτα του έργα είναι: Ο Αυτοκράτωρ Ρωμανός Λεκαπηνός και η βασιλεία του (1929), μελέτη για το Βυζάντιο του 10ου αιώνα, Το πρώτο Βουλγαρικό κράτος (1930) και ο Βυζαντινός Πολιτισμός (1933), το οποίο συνέγραψε όταν ήταν λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Ο Μεσαιωνικός Μανιχαϊσμός είναι μία μελέτη για τις δυαρχικές αιρέσεις κατά τους μέσους αιώνες. Βασικότατο έργο του επίσης είναι η τρίτομη Ιστορία των Σταυροφοριών (1951-1954) με συμπλήρωμα τον Σικελικό Εσπερινό, μια λεπτομερή ιστορία των μεσογειακών χωρών και πολιτισμών εκείνης της εποχής και της συγκρούσεως των τότε πολιτικών και εθνικών συμφερόντων. Άλλα εξίσου σημαντικά έργα του είναι: Η Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως (1965), Η Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία εν αιχμαλωσία (1968), Η τελευταία Βυζαντινή Αναγέννηση (1970), Οι Ορθόδοξες Εκκλησίες και το κοσμικό κράτος (1972), Βυζαντινός ρυθμός και Πολιτισμός (1975), Η Βυζαντινή Θεοκρατία (1977). Αρκετά από αυτά έχουν μεταφραστεί και στην ελληνική γλώσσα. Ο σερ Στήβεν Ράνσιμαν ανέσυρε με τις μελέτες του και το έργο του τον βυζαντινό πολιτισμό από την επιστημονική αδιαφορία και τον ερευνητικό παραμερισμό. Με το έργο του, "Ιστορία των Σταυροφοριών" άλλαξε ουσιαστικά την αντίληψη της Δύσης για τις Σταυροφορίες.
Η εφημερίδα The Times για την προσφορά του μεγάλου επιστήμονα στο συγκεκριμένο θέμα έγραψε: «Χαρτογραφώντας την μεσαιωνική φάση του ατέρμονου χάσματος μεταξύ Ανατολής και Δύσης στην Μέση Ανατολή ο Ράνσιμαν σαφώς έκλινε προς την πλευρά του Βυζαντίου έναντι της μισαλλοδοξίας και του πλιάτσικου στο οποίο επιδιδόταν η Δύση».
Βιβλιογραφία
The Emperor Romanus Lecapenus and his reign (1929)
The First Bulgarian Empire (1930)
The Medieval Manichee (1947)
A History of the Crusades: 3 τόμοι (1951-1954)
The Eastern Schism: A Study of the Papacy and the Eastern Churches in XIth and XIIth Centuries (1955)
The Sicilian Vespers: A History of the Mediterranean World in the Later Thirteenth Century (1958)
The White Rajahs (1960)
The Fall of Constantinople 1453 (1965)
The Great Church in Captivity (1968)
The Last Byzantine Renaissance (1970)
The Orthodox Churches and the Secular State (1972)
Byzantine Style and Civilization (1975)
The Byzantine Theocracy (1977)
Mistra (1980)
A Traveller's Alphabet. Partial Memoirs (1991)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου