Ρ. Γκραίηβς: Οι ελληνικοί μύθοι

Ένα βιβλίο που δεν πρέπει να απουσιάζει από καμιά βιβλιοθήκη και μέχρι σήμερα θεωρείται ανυπέρβλητο και ίσως το κορυφαίο έργο στον τομέα της συλλογής, ταξινόμησης και παρουσίασης των αρχαιοελληνικών μύθων.
Πρόκειται για το περίφημο βιβλίο του Άγγλου συγγραφέα και διακεκριμένου ποιητή Ρόμπερτ Γκραίηβς "Οι ελληνικοί μύθοι" 2 vol. Penguin Books, London 1955, το οποίο έχει επικριθεί για τις αμφιλεγόμενες προσωπικές του θεωρήσεις και ερμηνείες των μύθων από "επαγγελματίες" ειδικούς, ακαδημαϊκούς, ελληνιστές, κλασσικιστές κ.λπ. ίσως και με κάποια δόση φθόνου, αν λάβουμε υπόψη ότι εξακολουθεί να αποτελεί βασικό βιβλίο αναφοράς στο συγκεκριμένο αντικείμενο, για πάνω από μισό αιώνα!

Ο κάθε μύθος καταγράφεται, δίνονται βιβλιογραφικές παραπομπές και ακολουθεί η προσπάθεια ερμηνείας του σε ιστορικό, εθνολογικό, γλωσσολογικό και θρησκειολογικό επίπεδο, σύμφωνα με τις προσωπικές αντιλήψεις του συγγραφέα, οι οποίες όμως συχνά είναι μάλλον αυθαίρετες και αυτό το σημείο είναι που έδωσε λαβή για τις επικρίσεις που προαναφέραμε. Όπως έχει γραφτεί:

"...Υπό το φως της σύγχρονης αρχαιολογικής και εθνολογικής γνώσης και με τα δεδομένα της συγκριτικής θρησκειολογίας και γλωσσολογίας, ο Ρ. Γκρέιβς συγκεντρώνει όλα τα σκόρπια στοιχεία κάθε ελληνικού μύθου. Παραβάλλοντας και αναλύοντας εξαντλητικά τις πηγές, απαντά στα ερωτήματα που προκύπτουν από ανθρωπολογική και ιστορική άποψη τόσο στον ειδικό όσο και στον κοινό αναγνώστη...".

Σημειώνουμε ότι η ελληνική μετάφραση κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ σε 5 τόμους.

Βιογραφικό

Ο Ρόμπερτ Γκρέιβς γεννήθηκε στο Γουίμπλετον το 1895 και ήταν γιος του Ιρλανδού συγγραφέα Άλφρεντ Πέρσιβαλ Γκρέιβς και της Αμαλίας Φον Ράνκε. Από το σχολείο του βρέθηκε ξαφνικά στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου υπηρέτησε κι έφθασε ως το βαθμό του λοχαγού των Βασιλικών Ουαλλών Τυφεκιοφόρων. Κυρίως κλίση του ήταν η ποίηση. Εκτός από ένα χρόνο που εργάσθηκε ως καθηγητής της αγγλικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Καΐρου, στα 1926, ασκεί αποκλειστικά το επάγγελμα του συγγραφέα. Η βιβλιογραφία των έργων του, που εκδόθηκε στα 1965, αποδίδει σ' αυτόν 114 ανομοιογενή έργα αλλά, τελικά, ξεπέρασε τα 120. Στα ιστορικά μυθιστορήματά του συμπεριλαμβάνονται: Εγώ ο Κλαύδιος· Κλαύδιος ο Θεός· Ο Λοχίας Αμνός του Εννάτου· Βελισάριος· Η σύζυγος του κ. Μίλτωνος· Το χρυσόμαλλο δέρας· Τα νησιά της αφροσύνης. Η αυτοβιογραφία του, "Αντίο σ' όλα αυτά", γράφτηκε στα 1929. Τα δύο περισσότερο πολυσυζητημένα από τα μη μυθοπλαστικά πεζογραφήματά του είναι "Η λευκή θεά", που εισάγει μια νέα εκδοχή του ποιητικού ενστίκτου, και "Η αποκατάσταση του Ευαγγελίου του Ναζωραίου" που πραγματεύεται και επανεξετάζει την πρωτοχριστιανική περίοδο. Μετέφρασε Λατίνους συγγραφείς και συγκέντρωσε, για πρώτη φορά στις μέρες μας, ό,τι έχει διασωθεί από την ελληνική μυθολογία στους "Ελληνικούς μύθους". Εξελέγη καθηγητής της ποίησης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στα 1961 και επίτιμο μέλος του Κολλεγίου του Αγίου Ιωάννη της Οξφόρδης στα 1971. Το 1975, κυκλοφόρησε μια νέα έκδοση των ποιητικών του απάντων. Από το 1929 έζησε μόνιμα στη Μαγιόρκα. Πέθανε το 1986.

Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης