Χρονογράφημα

 ΤΟ ΠΟΤΑΜΑΚΙ

Περνούσε λίγα μέτρα μακριά από την αυλή μας. Φιδωτό μέσα στο χωριό, ίσιο όταν έβγαινε έξω και έφτανε κοντά μας. Ίσιο μάλιστα σε αρκετή απόσταση και προπάντων εδώ σε μας όχι και τόσο βαθύ. Για μένα ήταν το αγαπημένο μου ποταμάκι. Έτσι το έλεγα πάντοτε. Κάπως έτσι το αποκαλούσαν και οι γονείς μου. Έτσι τις περισσότερες φορές και όλη η μικρή μας η γειτονιά! Και πραγματικά. Μέσα στην κοίτη του το όμορφο αυτό στοιχείο της φύσης, σε συνδυασμό, βέβαια, με το μαγευτικό περιβάλλον, κυλούσε τόσο ήρεμο, τόσο ήσυχο, που όταν πήγαινες κοντά του να το δεις ένοιωθες και εσύ μέσα στην ψυχή σου μια πηγαία και ασίγαστη γαλήνη. Έτσι, πολλές ήταν οι φορές που όταν ο δρόμος σε έβγαζε προς τα εδώ, κάτι το περίεργο να σε τραβά από το ρούχο για να κάτσεις μαζί του. Να μένεις με τις ώρες εκεί στο πλάι του και κουρασμένος «πεζοπόρος της ζωής» να απολαύσεις, ό,τι δεν μπορείς να χαρείς σαν κοινωνικός άνθρωπος μέσα στην αφόρητη κίνηση του πολιτισμού μας και την ενοχλητική βοή της καθημερινότητας.

Νερό να τρέχει μέσα του. Νερό από χρυσάφι και ασήμι. Να περνάει πάνω από χίλιες λογιών πέτρες μεγάλες και μικρές, όλες με διαφορετικά χρώματα και στα σωθικά του να έχει για ανεκτίμητα δώρα εκείνο το γαλάζιο του ουρανού και τις αχτίνες του ήλιου. Και τα βράδια πάλι μέσα του τον ίδιο ουρανό, τώρα όμως με τα αστέρια να τρεμοσβήνουν στο σώμα του. Αυτές τις ώρες και τα δυο έμοιαζαν να ανοίγουν διάλογο μεταξύ τους και να κάνουν νυχτέρι τη μοναξιά τους. Αλλά ποιος ξέρει; Μπορεί να ήταν και έτσι. Δεν τα βλέπουν και δεν τα ακούν όλα οι άνθρωποι!

Δίπλα του ακόμα, μόνιμη συντροφιά, τα τέσσερα-πέντε πλατάνια με τα καταπράσινα φύλλα τους τα καλοκαίρια και τις ένα σωρό φωλιές πάνω στα κλωνάρια τους και με τα πουλιά να πετάν δεξιά και αριστερά, να φωνάζουν και να τιτιβίζουν τα καταμεσήμερα. Επιπλέον, διψασμένα στοματάκια, τα μικρά αυτά δημιουργήματα, να κατεβαίνουν κάθε τόσο στις όχθες του προκειμένου να πιούν μια σταλιά από το δροσερό νεράκι του ή και να βρέξουν με αυτό τα βελούδινα φτεράκια τους. Χάρμα στα μάτια η όλη εικόνα και στην καρδιά μια υπέροχη αγαλλίαση!

Μαζί εδώ και το αλαφρό και το απαλό αεράκι. Πιστό στα ραντεβού του δεν ξεχνούσε και αυτό να περάσει από το ποτάμι, να παίξει στα ψηλά με τα φύλλα των δέντρων και κάτω στη γη να χαϊδέψει με την ανάσα του κάθε ζωντανό οργανισμό που θα εύρισκε μπροστά του. Στο διάβα του, ύστερα, δεν ξεχνούσε να ψάξει για να βρει επίσης και τις ιτιές, να κάτσει να παίξει και με αυτές πάνω στα λεπτά κλωνάρια τους και έτσι να τις δώσει λίγο από τη δροσερή και όλο ρυθμό ζωή του. Περισσότερο, όμως, να δώσει σε αυτές τις «λιγνές κυρίες», τις αιώνια σκυμμένες πάνω στο καλό μας ποταμάκι, λίγη χαρά, μήπως και χαμογελάσουν αλλά και επιτέλους σταματήσουν να κλαίνε τον χαμό του αγαπημένου τους αδερφού, του Φαέθοντα, κατά τον μύθο. Τέλος, από το φύσημα του γλυκού αυτού ζέφυρου πάνω και στα δικά τους τα φύλλα να ακουστεί τρυφερό και το γνωστό σφύριγμα, που όπως λένε φέρνει την έμπνευση για να γράψουν μουσική, τραγούδια και ποιήματα οι καλλιτέχνες και οι λογοτέχνες. Όλα, λοιπόν, στην περιοχή σε μια απίστευτη μαγική ροή και ακολουθία εκστατικών γεγονότων!

Ωστόσο, έπιανε και το μεσημέρι. Αλήθεια, αυτές τις ώρες ο τόπος πόσο υπερβολικά γινόταν ελκυστικός! Και μέχρι να πέσει ο ήλιος πόσο ακόμα περισσότερο! Γι’ αυτό, κάθε μέρα τέτοιες στιγμές, ήταν αδύνατον να μη θέλεις να κάνεις μια βόλτα προς τα εδώ, το ποταμάκι, ιδίως τα καλοκαίρια που όλα γύρω σου ήταν βαμμένα με τα ομορφότερα χρώματα που είχε διαλέξει να βάλλει για το μέρος ο Πλάστης και Δημιουργός τους.

Επομένως, πώς θα μπορούσε ο καθένας μας που γνώριζε αυτόν τον παραδεισένιο τόπο, όλο αυτό το διάστημα μέχρι το βασίλεμα, να μην έχει τη σφοδρή επιθυμία και τη λαχτάρα να έρθει για να κάτσει εδώ κάτω απ’ τον παχύ ίσκιο των δέντρων; Και μετά, πώς να μην έχει τη νοσταλγία για να ξαπλώσει στο ζωντανό και τρυφερό γρασίδι που απλωνόταν κουβέρτα στα πόδια του για να πάρει έναν εναέριο ύπνο, έξω από το σπίτι του και μέσα στο σπλάχνο του συναρπαστικού αυτού μεγαλείου της φύσης;

Συντροφιά εδώ, σε αυτόν τον εξαίσιο, απολαυστικό, υπέροχο περίπατο, ίσως και ένα από εκείνα τα φορητά τρανζίστορ, περασμένο κατά τη διαδρομή στο χέρι με ένα λουράκι που διέθετε το ίδιο. Έτσι, απλά για να ακούει τα τραγούδια του και σε κάθε βήμα να ανεβαίνει η ρομαντική του διάθεση για τη ζωή.

Αλλά και για μένα, τον τότε μικρό και φαντασμένο μαθητή! Γιατί κάποιες φορές και εγώ να μην αράξω εδώ κατάχαμα, σταυρώσω τα πόδια μου και να διαβάσω ένα ξεκούραστο περιοδικό ή και να μελετήσω τα μαθήματα που είχα την επόμενη μέρα; Πνευματική συγκέντρωση μια φορά, χωρίς την ενόχληση των άλλων με ανούσιες συνήθειες και τακτικές της καθημερινότητες, περιττά προβλήματα και στεναχώριες της ηλικίας που μου χαλούσαν τη διάθεση! Και όταν θα έδινα τέλος σε όλες αυτές τις μαθητικές μου υποχρεώσεις, ελεύθερος πια, γιατί να μη ζητήσω να μπω ξυπόλυτος μέσα στο ποταμάκι και αφού μαζέψω τα μανίκια μου, γιατί να μην κάτσω για να παίξω λίγο με το νερό, μιλώντας επιπλέον μαζί του και απαντώντας στο μόνιμο και ακαταλαβίστικο αλλά όλο νόημα και φαντασία βούισμά του;

Συμπαίκτες σε αυτό το παιχνίδι και τα μικρά και ευκίνητα ψαράκια. Όλη τους τη ζωή με τον φόβο στα μάτια, βλέποντας εμένα τον άγνωστο να παραβιάζει τον χώρο τους και δυσαρεστημένα από την παρουσία μου, τρέχουν να κρυφτούν μέσα στις ρίζες των υδρόφυτων και κάτω από την ψιλή άμμο και τα χαλίκια. Και όταν κάποτε ξαναβγαίνουν, τώρα πια ξεθαρρεμένα, κουνάν όλα μαζί την ουρά τους και περιμένουν να απλώσω τα χέρια μου για να τα πιάσω. Και όταν το επιχειρώ, πάλι τρέχουν για να ξεφύγουν και να ξανακρυφτούν και έτσι το παιχνίδι καλά να κρατάει, μέχρι που κάποτε κάποιος από εμάς τους παίχτες θα βαρεθεί και θα τα παρατήσει.

Αλλά, τέλος, θα ήταν αδύνατον να κλείσω εδώ τη διήγηση, αν δε μιλούσα και για την ξύλινη γεφυρούλα πάνω στο γλυκό μας ποταμάκι. Αυτό το λιτό και απλό κατασκεύασμα, ποιος ξέρει ποιανού χωριανού μας, εντελώς απαραίτητο για τον κόσμο του χωριού αλλά και ταιριαστό στολίδι στην όλη εικόνα του. Χρόνια τώρα περνάει στον απέναντι χωμάτινο δρόμο όποιον διαβάτη δε θέλει να βρέξει τα πόδια του. Ακουμπισμένη στις δυο όχθες πάνω σε πελεκισμένες πέτρες και με τα ξύλινα πέταυρα καρφωμένα πάνω σε τοξωτά δοκάρια αφήνει ελεύθερο κάτω από την καμάρα της να τρέχει το νεράκι. Το ορφανό πρέπει να πραγματοποιήσει την επιθυμία του και να πάει να συναντήσει τα άλλα τα αδέρφια του τα ποτάμια. Και ύστερα, όλα μαζί να ξεχυθούν με το νεράκι τους, αν ποτέ θα το κατορθώσουν, στην αγκαλιά της μάνας τους, την απέραντη και γαλάζια θάλασσα.

Τρέχει κάτω από τη μικρή γεφυρούλα μας το νερό και μαζί του τρέχουν ο καιρός, τρέχουν τα χρόνια, τα άσχημα και τα καλά πράγματα, τα αισθήματα και τα συναισθήματα και τελειωμό δεν έχουν. Αλλά, όμως και πίσω δε γυρίζουν. Σταθερά εδώ, στα περάσματα των καιρών και ακλόνητα, στέκουν μόνο η γέφυρα και από κάτω της το ποταμάκι. Με περίσσεια δύναμη κρατάν πάνω τους το χθες, το σήμερα, το αύριο. Βλέποντάς τα είτε από μακριά είτε και από κοντά νοιώθω να ξετυλίγονται μέσα μου κουβάρι οι αναμνήσεις του παρελθόντος. Και «ως εκ θαύματος» γυρίζω πίσω στη νιότη μου. Και επιπλέον! Ο αφελής έχω ακράδαντη την πεποίθηση ότι δεν πέρασε ούτε μια μέρα από τότε που ήμουν ένα μικρό, αμούστακο παιδάκι και εδώ ερχόμουνα να κάνω όνειρα για τη ζωή μου. Γι’ αυτό και όλα σήμερα μου φαίνονται ίδια και απαράλλαχτα. Ακόμα και τώρα που μόλις παίρνει να βραδιάζει και εγώ είμαι καθισμένος σε ένα από τα λιθάρια εκείνης της εποχής και γράφω. Και αναπολώ όσα τότε έζησα με την παιδική μου ψυχή και αθωότητα στο ποταμάκι και με τη γεφυρούλα στην πλάτη του. Και το ένα και το άλλο στέκονται βοηθοί μου εδώ στο κείμενο. Σε κάθε του λέξη, πρόταση ή αν θέλετε και σελίδα.

Στη μια και μοναδική, την πάντοτε φεγγοβολούσα μέσα στη σκέψη μου διαχρονική Δωροθέα. Αυτή του χτες και του σήμερα!

10 -5-2022

ΤΡΥΦΩΝ ΟΥΡΔΑΣ

 

Βιβλιοπαρουσίαση

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

 Το Δ.Σ. του Συλλόγου «Βιβλιόφιλοι Έδεσσας»

σε συνεργασία με τις Εκδόσεις «Μπαρμπουνάκης»

σας προσκαλούν

την Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2024 και ώρα 06.30΄μμ

στην αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου του Δήμου Έδεσσας (Περιοχή Βαρόσι), στην εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου:

«Υπάρχει “μακεδονική” γλώσσα στην Ελλάδα;»

του Δημήτρη Ε. Ευαγγελίδη.

Για το βιβλίο θα μιλήσει η Δέσποινα Τσεχελίδου,

Γραμματέας του Δ.Σ. του Συλλόγου.

Συντονίζει το μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Γεωργία Βλάχα.

Θα ακολουθήσει συζήτηση.

 Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Τρύφων Ούρδας

 

Βιβλιοπαρουσίαση: «Γράμμα στον θεραπευτή μου» της Δέσποινας Τσιγάρα

Μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2024 στην αίθουσα του παλιού Παρθεναγωγείου Έδεσσας, κατά την παρουσίαση του μυθιστορήματος «Γράμμα στον θεραπευτή μου» της Δέσποινας Τσιγάρα. 

Προλόγησε ο Πρόεδρος του Συλλόγου "Βιβλιόφιλοι Έδεσσας" κος Τρύφων Ούρδας. Στην συνέχεια πήρε τον λόγο η κα Δέσποινα Τσεχελίδου, Γραμματέας του Δ.Σ. του Συλλόγου, η οποία συντόνισε την όλη εκδήλωση με άψογο τρόπο.

Η εξαιρετική παρουσίαση-ανάλυση του βιβλίου έγινε από την κα Γεωργία Βλάχα, Εκπαιδευτικό, μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου. Με αφορμή το βιβλίο, μίλησε η κα Αναστασία Κούτση, Κοινωνική Λειτουργός, αναφέροντας, απόλυτα τεκμηριωμένα, συγκλονιστικά στοιχεία για το θέμα της παιδικής κακοποίησης.

Τέλος, έλαβε τον λόγο η συγγραφέας του βιβλίου κα Δέσποινα Τσιγάρα, η οποία με πάθος και με χειμαρρώδη λόγο συνάρπασε, αλλά και ευαισθητοποίησε με βεβαιότητα το ακροατήριο, κρίνοντας από τις τοποθετήσεις που ακολούθησαν.

Παρέμβαση έκανε και ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Έδεσσας κος Ευάγγελος Τρυψιάνης, θίγοντας την ελλειμματική παρέμβαση των κρατικών μηχανισμών στο σοβαρότατο αυτό πρόβλημα.

 (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«...τη μίσησα εκείνη τη μέρα. Ήθελα να τη βρίσω και να της πω ότι είναι άδικο αυτό που κάνει. Οι μανάδες ταΐζουν κυριολεκτικά και μεταφορικά τα παιδιά τους. Το τάισμα της μάνας είναι δύναμη και ώθηση στο παιδί να συνεχίσει δυνατό και σίγουρο». 

Ένας σύντομος γάμος που λαμβάνει τέλος με βίαιο τρόπο. Ένα παιδί το οποίο αντιμετωπίζεται ως ανάμνηση από ένα τραυματικό παρελθόν και εγκαταλείπεται στην οικογένεια του πατέρα του. Μια οικογένεια κακοποιητική και ένας πατέρας βάναυσος, αληθινό ανθρωπόμορφο κτήνος. Μια μητέρα που επιστρέφει για να σώσει την κόρη της, στην ψυχή της οποίας οι πληγές από τις εμπειρίες της μοιάζουν αγιάτρευτες. Πληγές που καταδιώκουν το παιδί αυτό και στην ενήλικη του ζωή και το ωθούν να αναζητήσει ψυχολογική υποστήριξη. Λίγο πριν κλείσει τα σαράντα, η Μαριάννα, χτυπημένη από την κατάθλιψη, φτάνει στο ιατρείο του ψυχιάτρου-ψυχοθεραπευτή Νικολάου, κάθεται στην αναπαυτική του καρέκλα και θυμάται όλα όσα την τσάκισαν. Συνεδρία τη συνεδρία, χρόνο με τον χρόνο, καταφέρνει να εξομολογηθεί τα πάντα και να γιατρευτεί, τόσο από το νοσηρό παρελθόν της, όσο και από τη δύσκολη καθημερινότητά της. 

Ένα μυθιστόρημα σε δύο χρόνους, με ωμό ρεαλισμό που φέρνει στο προσκήνιο τον υπέρτατο αγώνα ενός βασανισμένου ανθρώπου να βγει από το σκοτάδι στο φως, έχοντας πολύτιμο αρωγό την ψυχοθεραπεία...

 

Βιβλιοπροτάσεις (8)

Πεισίστρατος

Ένα όνομα που ηχεί ως συνώνυμο του "τυράννου" από τότε που η λέξη αυτή από ουσιαστικό έγινε επίθετο. Η ανάγνωση, όμως, των ιστορικών πηγών πείθει ότι ο Αθηναίος αυτός -μετά τον οικιστή Θησέα και τον νομοθέτη Σόλωνα- είναι, παραδόξως, ένας από τους τρεις θεμελιωτές του μεγαλείου και της δόξας της Αθήνας. Ευπατρίδης, γόνος μεγάλης και πλούσιας οικογενείας, συγγενής και φίλος του Σόλωνος, κατόρθωσε, μετά από μια πρώτη περιπετειώδη φάση της ζωής του (εξορίστηκε δύο φορές από τους πολιτικούς αντιπάλους του) να γίνει τύραννος της Αθήνας και να επιτελέσει ένα κατόρθωμα: Χωρίς καν να αναλάβει ποτέ αξίωμα, εξασφάλισε την κοινωνική ειρήνη στα πλαίσια του πολιτεύματος που είχε καθορίσει ο Σόλων. Ο Πεισίστρατος ετυράννευσε δεκαεπτά χρόνια και η διακυβέρνησή του ήταν τόσο σπουδαία ώστε οι Αθηναίοι της εποχής του την ονόμασαν "ο επί του Κρόνου βίος", δηλαδή η χρυσή εποχή. Έργα του ήσαν ένα σπουδαίο οικοδομικό πρόγραμμα, μια σημαντικότατη ενθάρρυνση της Τέχνης και των Γραμμάτων, μια μεγάλη ανύψωση του γοήτρου της Αθήνας στον ελληνικό κόσμο. Πέθανε το 527 π.Χ. και τον διαδέχθηκε ομαλότατα ο γιος του Ιππίας, τον οποίο έδιωξαν οι Αθηναίοι το 510 π.Χ., με την βοήθεια της Σπάρτης. Ο Πεισίστρατος είχε αρχίσει την κατασκευή του μεγάλου ναού, του γνωστού ως "Ολυμπίειου". Οι Αθηναίοι πολιτικοί του αντίπαλοι, από απέχθεια προς τη μνήμη του, σταμάτησαν τα έργα, τα οποία αποπεράτωσε ο Ρωμαίος αυτοκράτωρ Αδριανός επτά αιώνες αργότερα.

ΒΛΑΧΟΣ Σ. ΑΓΓΕΛΟΣ: ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ Ο ΦΙΛΟΠΡΩΤΟΣ 1998

Αρχή φόρμας

Τέλος φόρμας

Ο Άγγελος Βλάχος του Σταύρου (1915 − 2003) ήταν Έλληνας διπλωμάτης, συγγραφέας, πολιτικός και ακαδημαϊκός. Ήταν ανηψιός του εκδότη της Καθημερινής Γεώργιου Βλάχου και ξάδελφος της Ελένης Βλάχου. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και εισήλθε στο διπλωματικό σώμα το 1939.Το 1985 εκλέχθηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Έγραψε πληθώρα βιβλίων, ιστορικής φαντασίας αλλά και την αυτοβιογραφική σειρά Μια φορά κι ένα καιρό ένας διπλωμάτης.

Προσωπικά, συστήνω ανεπιφύλακτα την τριλογία του:

1. Ο κύριός μου Αλκιβιαδης (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1953).

Δεινός μελετητής και μεταφραστής του Θουκυδίδη, αλλά ταυτόχρονα και ικανότατος μυθιστοριογράφος, ο Άγγελος Σ. Βλάχος φωτίζει με χιούμορ και γνώση την πορεία της Αθήνας από τη δόξα στην παρακμή, από το 462 π.Χ., λίγο μετά το τέλος των Περσικών Πολέμων, έως το 404 π.Χ., οπότε έληξε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος με τη συντριβή της Αθήνας. "Ο κύριός μου Αλκιβιάδης" προσφέρει στον Έλληνα αναγνώστη μια νέα, πολύπλευρη οπτική και μια βαθύτερη κατανόηση της εποχής-ορόσημο για τον δυτικό πολιτισμό: του λαμπρού όσο και σκοτεινού 5ου αιώνα π.Χ.

2. Οι Τελευταίοι Γαληνότατοι (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1963)

Έχουν ως θέμα τους το βίο και τα έργα των τελευταίων Κομνηνών, του Ιωάννου, του Μανουήλ και του Ανδρόνικου, όπως τα εξιστόρησε, υποτίθεται, ένας άγνωστος χρονογράφος από την Καππαδοκία, που έζησε μαζί τους στο «Ιερό Παλάτιο» και στα αντίσκηνα των διαφόρων εκστρατειών.

3. Ένας Φιλέλλην για το 1821 (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1972)

Όπως και στα άλλα μεγάλα ιστορικά μυθιστορήματά του, έτσι και στο Ένας φιλέλλην για το 1821 ο Άγγελος Σ. Βλάχος παρουσιάζει τα γεγονότα σε μια συνθετική τοιχογραφία, όπου συμπλέκονται οι φωτεινές στιγμές της Επανάστασης με τις συχνά άθλιες πτυχές της περιόδου εκείνης.

 

 

Βιβλιοπροτάσεις (7)

The light of Greece opened my eyes, penetrated my pores, expanded my whole being...   (Henry Miller, The Colossus of Maroussi) 

Ό,τι καλύτερο γράφτηκε ποτέ από ξένο συγγραφέα για την Ελλάδα.

Ο Χένρι Μίλερ  (Henry Miller, 1891–1980), ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς συγγραφείς, του οποίου το έργο άσκησε σημαντική επιρροή στην λογοτεχνία την περίοδο του μεσοπολέμου, που διέμενε τότε στο Παρίσι, αψηφώντας τους κακούς οιωνούς –όταν τα μηνύματα του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου διαγράφονταν στον ορίζοντα– αποφασίζει να έρθει στην Ελλάδα το 1939, έχοντας εξασφαλίσει τη φιλοξενία του άγγλου συγγραφέα Λόρενς Ντάρελ, ο οποίος ζούσε στην Κέρκυρα. Αρχικά κινήθηκε χωρίς πρόγραμμα, πηγαίνοντας αποδώ και αποκεί. Θα εντυπωσιαστεί από τις συναντήσεις του με τον Γιώργο Κατσίμπαλη (από τον οποίο είναι εμπνευσμένος και ο τίτλος του βιβλίου του «Ο Κολοσσός του Μαρουσιού», τον Σεφέρη, τον Αντωνίου, τον Χατζηκυριάκο-Γκίκα, τον Τσάτσο και εξαιτίας τους θα παρατείνει τη διαμονή του. Θα φύγει από την Ελλάδα πιεζόμενος από την αμερικανική πρεσβεία που ήθελε να εγκαταλείψουν οι υπήκοοί της τον τόπο, λόγω του πολέμου που είχε αρχίσει πλέον. Οι εντυπώσεις του από το ταξίδι του θα καταγραφούν στο βιβλίο που προαναφέραμε ("Ο Κολοσσός του Μαρουσιού") και συνιστούν μια ιδιότυπη περιδιάβαση στην ελληνική ανθρωπογεωγραφία. Στο βιβλίο συμπεριλαμβάνονται και οι σημειώσεις που ο Χένρι Μίλερ άφησε στον Γιώργο Σεφέρη πριν φύγει από την Ελλάδα, οι οποίες φέρουν τον τίτλο «Πρώτες εντυπώσεις από την Ελλάδα» και στο παρελθόν είχαν κυκλοφορήσει σε χωριστό βιβλίο.

Όπως έχει αναφερθεί:

[…] Υπάρχει μια κατηγορία βιβλίων που είναι αδύνατον να αναγνωσθούν έξω από τα συμφραζόμενά τους (πολιτισμικά και λογοτεχνικά). Αυτό συμβαίνει είτε (σπανιότερα) επειδή η καθεαυτή λογοτεχνική τους αξία είναι σχετικά μικρή και συνδέθηκαν με την ιστορία της λογοτεχνίας για άλλους, πέραν της αξίας τους, λόγους, είτε (συχνότερα) επειδή έπαιξαν έναν ευρύτερο πολιτισμικό ρόλο. Σ' αυτήν τη δεύτερη κατηγορία ανήκει ο "Κολοσσός του Μαρουσιού" του Χένρι Μίλερ, ο οποίος σχεδόν πάντα ταυτίζεται με την επιρροή που άσκησε στο εγχώριο λογοτεχνικό σύστημα στα χρόνια που εκδόθηκε [...] Ωστόσο η αποκλειστική ένταξη του βιβλίου σε αυτή την κατηγορία το αδικεί. Διότι, παράλληλα, συνιστά ένα κείμενο που διαθέτει τη δική του, αυτόνομη λογοτεχνική αξία [...] Δεν πρόκειται για την ουδέτερη, συναισθηματικά άχρωμη περιγραφή τόπων ούτε, πολύ περισσότερο, για τη μετάδοση πληροφοριών οποιουδήποτε είδους (γεωγραφικών, ιστορικών, λαογραφικών, ανθρωπολογικών ή άλλων). Το βιβλίο, πάνω απ' όλα, είναι η τεθλασμένη ματιά που ρίχνει ο Μίλερ στην ελληνική πραγματικότητα, μια ματιά που διηθείται μέσα από τις θεωρητικές απόψεις του συγγραφέα, τη θυμική του προσέγγιση στον, πραγματικό ή φανταστικό, τόπο "Ελλάδα" και τις μυθολογικές προεκτάσεις αυτής της προσέγγισης. Ακόμα και τα πρόσωπα που συναντά ο Μίλερ (πρόσωπα μυθικά για τη λογοτεχνία μας, τα οποία ο συγγραφέας περιγράφει με περισσό οίστρο [...]) θα εξατμίζονταν, θα χάνονταν, αν δεν τα προίκιζε με τη δική του ματιά: είναι το δικό του βλέμμα που τα αποθεώνει, όχι η πραγματικότητα. [...]

(Γιώργος Ξενάριος, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, "Βιβλιοθήκη", 4/3/2005)

Βιβλιοπροτάσεις (6)

Ο ΓΛΩΣΣΙΚΟΣ ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΜΙΣΟΞΕΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΥΠΟΤΕΛΕΙΑΣ

Ένα βιβλιαράκι μικρού σχήματος με μόλις 100 σελίδες, του οποίου συνιστώ θερμά την μελέτη, ειδικότερα στους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων. Υπήρξε αποκαλυπτικό για μένα και ομολογώ ότι με είχε συγκλονίσει όταν το πρωτοδιάβασα το 1984. Εξακολουθώ να το διαβάζω συχνά και πάντα θυμάμαι πόσο προφητικές υπήρξαν οι επισημάνσεις του για τον ευτελισμό της γλώσσας μας και την κακοποίησή της, πριν από 40 χρόνια! Προσωπικά μοιράζομαι απολύτως τις προσεγγίσεις και προειδοποιήσεις του συγγραφέα Γιάννη Καλιόρη, Καθηγητή στην Φιλοσοφική Σχολή του 8ου Πανεπιστημίου (πρώην Βενσέν), στο Παρίσι.

Το βιβλίο αναφέρεται στην καταλυτική εισροή ξενισμών στα σύγχρονα Ελληνικά και αποτελεί μια επιστημονική και ιδιαίτερα αναλυτική μελέτη επάνω στο συγκεκριμένο φαινόμενο. Διαβάζεται, πιστεύω, ευχάριστα από κάποια -ον που έχει ενδιαφέρον για την γλώσσα και την πορεία της. Η τιμή του είναι κάτω από 10 Ευρώ που αξίζουν με το παραπάνω για αυτό το έργο.

 

Βιβλιοπροτάσεις (5)

 Υπήρξε, πριν 10 χρόνια, μια απρόσμενη εκδοτική επιτυχία με αλλεπάλληλες ανατυπώσεις...

Βιβλιοκριτική:

«Η καταγωγή των Αλβανών και οι αρβανιτόφωνοι Έλληνες»

Ένα ακόμη σημαντικό έργο του πολυγραφότατου Δημήτρη Ε. Ευαγγελίδη (γνωστού από τα μνημειώδη και μοναδικά στην βιβλιογραφία λεξικά του για τα αρχαιοελληνικά φύλα και τους λαούς του αρχαίου κόσμου, αλλά και του χρηστικότατου πρόσφατου βιβλίου του για την  «Αρχαία Μακεδονία»), που επανέρχεται ...δριμύτερος με το νέο του πόνημα για την καταγωγή των Αλβανών (Σκιπετάρων) και τους αρβανιτόφωνους Έλληνες.

Με στρωτή και ευκολοδιάβαστη γραφή, με συστηματική και απόλυτα τεκμηριωμένη επιχειρηματολογία (580 υποσημειώσεις που παραπέμπουν σε δεκάδες επιστημονικά έργα, μελέτες, πρακτικά συνεδρίων και εξειδικευμένες εργασίες κυρίως ξένων ερευνητών και ειδικών), ο συγγραφέας αποδομεί μύθους και ευρύτατα διαδεδομένες αντιλήψεις για την εθνογένεση του αλβανικού λαού, αποκαθιστά την επιστημονική αλήθεια, προβάλλοντας τις τρέχουσες αντιλήψεις της διεθνούς ακαδημαϊκής κοινότητας στο ζητήμα αυτό. Οι θέσεις του για τους αρβανιτόφωνους Έλληνες πολύ ενδιαφέρουσες, όπως και η οξεία κριτική του σε ορισμένους προβεβλημένους συγγραφείς της ...Εσπερίας, ξεσκεπάζοντας τις πολιτικές σκοπιμότητες που κρύβονται πίσω από πολυδιαφημισμένα βιβλία, τα οποία διαστρεβλώνουν τα πραγματικά γεγονότα και παρουσιάζουν μονόπλευρες απόψεις.

Το κεφάλαιο «Τα ιλλυρικά φύλα και η εμφάνιση των Αλβανών» αποτελεί κάτι το μοναδικό στην ελληνική βιβλιογραφία δεδομένου ότι προσκομίζονται τεκμήρια και ερευνητικά στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά, αποδεικνύοντας ότι η σύνδεση μεταξύ των Ιλλυριών της αρχαιότητας, οι οποίοι εξαφανίστηκαν ως λαός από τον 3ο μ.Χ. αιώνα και των νεώτερων Αλβανών, η πρώτη μνεία για τους οποίους γίνεται στα τέλη του 11ου αιώνα, αποτελεί έναν κατασκευασμένο αλβανικό εθνικό μύθο από ένα στενό κύκλο Αλβανών μεταναστών στις ΗΠΑ, που απέκτησε ισχύ επίσημης κομματικής γραμμής και αδιαμφισβήτητης «επιστημονικής» αλήθειας επί καθεστώτος Εμβέρ Χότζα. Η ερμηνεία αυτής της κατασκευής τεκμηριώνεται με τις αναλύσεις ξένων επιστημόνων και ερευνητών (μεταξύ των οποίων και κορυφαίοι Αλβανοί διανοούμενοι) στο εξαιρετικό κεφάλαιο «Επιστήμη και πολιτική», όπου αποκαλύπτονται οι πολιτικές σκοπιμότητες πίσω από αυτές τις μεθοδεύσεις.

Τέλος, ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα, αλλά και απολαυστικότερα κεφάλαια είναι ασφαλώς εκείνο με τον τίτλο «Υποθέσεις για την καταγωγή των Αλβανών» και ειδικότερα το τέταρτο μέρος του («Μη-συμβατικές θεωρίες»), όπου μεταξύ άλλων παρουσιάζονται και οι εργασίες Γάλλου εθνολόγου σχετικά με την ευρύτατα διαδεδομένη άποψη περί καταγωγής των Αλβανών από τους νεφελώδεις και επιστημονικά δυσδιάκριτους ...Πελασγούς.

Ένα βιβλίο που συνιστούμε να το διαβάσετε ανεπιφύλακτα.

 A.  Z.

Βιβλιοπροτάσεις (4)

Τι ακριβώς είναι το κίνημα «Αφύπνιση»;

Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης

 Το κίνημα «Αφύπνιση» (Αγγλ. Woke) είναι ένα νεοταξικό πολιτικο-ιδεολογικό κίνημα με ευρύτατη διάδοση στις Η.Π.Α. όπου ελέγχει το μεγαλύτερο τμήμα των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης (Μ.Κ.Δ.) και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (Μ.Μ.Ε.) και το οποίο διαδόθηκε συστηματικά και στις ευρωπαϊκές χώρες. Προϊόν της προϊούσας σήψης της αμερικανικής κοινωνίας, αποτυπώνει κάθε είδους διεστραμμένη νοοτροπία, εκφυλισμό και διαφθορά, με βασικούς εκπροσώπους αντικοινωνικά άτομα με σοβαρά ψυχολογικά και ψυχιατρικά προβλήματα.

Η αφετηρία του κινήματος ανιχνεύεται στις Η.Π.Α. κατά την δεκαετία του 1970 και στο οποίο πρωτοστατούν νεομαρξιστές της Σχολής της Φραγκφούρτης, υποστηρικτές του λεγόμενου πολιτισμικού μαρξισμού. Προωθούν τις έννοιες της  «πολιτικής ορθότητας» και της «πολυ-πολιτισμικότητας»,  με στόχο, όπως έχει  υποστηριχθεί, την  καταστροφή του δυτικού πολιτισμού και της χριστιανικής θρησκείας.

Το κίνημα γιγαντώθηκε στις Η.Π.Α. στην διάρκεια της διακυβέρνησης των Δημοκρατικών και εξαπλώθηκε επίσης στις χώρες της Ε.Ε. όπως προαναφέρθηκε. Οι νόμοι που έχουν περάσει στην Βόρεια Αμερική και σε αρκετές χώρες της Δυτικής Ευρώπης, υπαγορευόμενοι από την πολιτική ορθότητα, (ντιρεκτίβες για το πώς πρέπει να συμπεριφέρεσαι, να μιλάς κ.λπ. που θυμίζουν το 1984 του Orwell), είναι αμείλικτοι. Στο μεταξύ, όλα σχεδόν τα πνευματικά επιτεύγματα της Δύσης τελούν υπό διωγμό. Πλάτωνας, Αριστοτέλης, Όμηρος, Σαίξπηρ, Μολιέρος, Γκαίτε κ.ά. θεωρούνται ρατσιστές.

«Σε μεγάλα πανεπιστήμια, όπως το Princeton, καταργείται η διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών και λατινικών, ως εργαλεία ρατσισμού. Στο Yale δεν θα διδάσκεται η Ιστορία της Τέχνης, παρά μόνο ως αφετηρία για ζητήματα φύλου, τάξης, φυλής...», γράφει o Γιώργος Πανόπουλος στο βιβλίο του «Woke Culture: Η Βαρβαρότητα της "Σωστής Πλευράς" της Ιστορίας», και συνεχίζει: «Αυτήν την φορά η επίθεση δεν έρχεται από την νεοφιλελεύθερη δεξιά ή ακροδεξιά, αλλά από τους "προοδευτικούς", οι οποίοι στην πραγματικότητα εξυπηρετούν τέλεια το νεοφιλελεύθερο σύστημα».

Το λογικό συμπέρασμα της αποδομητικής θεωρίας που σαρώνει τον δυτικό κόσμο είναι, με λίγα λόγια, ότι πρέπει να τελειώνουμε με τον δυτικό πολιτισμό. Τα πάντα πρέπει να καταρρεύσουν, να αποδομηθούν, να καταστραφούν. Το κίνημα αυτό απέκτησε τεράστια δύναμη και φαίνεται ότι στηρίχθηκε από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο. Η Anne de Guigné γράφει στο βιβλίο της «Woke Καπιταλισμός, Όταν η Επιχείρηση Υπαγορεύει το Καλό και το Κακό»:

"Η ελβετική τράπεζα Crédit Suisse συνέταξε τον Δεκέμβριο του 2020 την έκθεση LGBT 350. Αυτή, θεωρώντας ότι ένα ποσοστό 5%-10% του πληθυσμού είναι ΛΟΑΤΚΙ+ και ότι έχει παρόμοιες καταναλωτικές συνήθειες με τους μη ΛΟΑΤΚΙ+, καταλήγει ότι η αγοραστική δύναμη των ΛΟΑΤΚΙ+ αντιπροσωπεύει περίπου 2,7-5,6 τρισεκατομμύρια δολάρια της ομάδας G20. Δηλαδή, αν ήταν οικονομία, θα ήταν η τρίτη ή τέταρτη στον κόσμο".

"Οι εταιρείες", γράφει ο προαναφερθείς Γιώργος Πανόπουλος "έχουν κάθε λόγο να δημιουργούν νέους πελάτες, οπότε ναι, "τι θέλεις να είσαι"; Άντρας, γυναίκα, τρανς, δέντρο, σκυλί, μωρό; Μπορείς, αρκεί να το δηλώσεις. Το Facebook δίνει μία από 56 σεξουαλικές ταυτότητες. Ούτε φύση, ούτε πολιτισμός, όλα είναι θέμα προσωπικών επιλογών, με αποτέλεσμα ένα σουπερμάρκετ ταυτοτήτων. Εμπρός να δημιουργήσουμε ένα, δύο, χίλια νέα γκέτο. Δεν υπάρχουν άντρες και γυναίκες, υπάρχουν άτομα. Οι γέφυρες με τους άλλους ανθρώπους ανατινάζονται, οι δεσμοί καταλύονται, η αποξένωση θεριεύει...".

Αξίζει να διαβαστεί και η βιβλιοκριτική που γράφτηκε για το πόνημα του Γ. Πανόπουλου «Woke Culture: Η Βαρβαρότητα της "Σωστής Πλευράς" της Ιστορίας» που ήδη αναφέραμε παραπάνω και το συστήνω ανεπιφύλακτα:

«Στο βιβλίο αυτό, ο συγγραφέας παρατηρεί στοχαστικά και αποτυπώνει με τρόπο στιβαρό τι συμβαίνει στον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό με επίκεντρο την ανάδυση της «πολιτικής ορθότητας» και τη σταδιακή μεταμόρφωσή της σε woke κουλτούρα (κουλτούρα της αφύπνισης). Θυμίζει την αρχική αθωότητα του #MeToo και τη διολίσθηση της καταγγελίας σε απόδειξη, αποκαλύπτει τι είναι αυτή η cancel culture (κουλτούρα της καταγγελίας), η διάθεση ακύρωσης της κουλτούρας, με τις πρακτικές στυγνής και ολοκληρωτικής λογοκρισίας στα πανεπιστήμια, στην τέχνη, στη γνώση.

Στο ίδιο πλαίσιο αναφοράς, θίγει το ζήτημα των μελλοντικών γενεών εστιάζοντας στην άγρια χειραγώγηση των παιδιών και στην άκριτη σεξουα­λικοποίησή τους από οργανισμούς, ακτιβιστές και δασκάλους. Εξετάζει με προσοχή, ακόμη, πώς αντιμετωπίζονται κρίσιμα θέματα, όπως ο ρατσισμός, η σεξουαλικότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ισλαμική τρομοκρατία και η κλιματική αλλαγή από τους αυτο-αποκαλούμενους «προοδευτικούς» που με φανατισμό Σταυροφόρων είναι έτοιμοι να αφανίσουν όποιον δεν υιοθετεί την ιερή πίστη τους. Και καταλήγει πως αυτός ο φανατισμός, με Δούρειο Ίππο τη woke κουλτούρα, απειλεί με διάλυση ό,τι συνέχει τις κοινωνίες, σπέρνοντας σύγχυση, παράνοια, διχασμό και πόλωση.

 Δ.Ε.Ε.

 

Βιβλιοπροτάσεις (3)

Ένα έργο που δεν πρέπει να λείπει από την βιβλιοθήκη μας είναι ασφαλώς «Οι ελληνικοί μύθοι» (The Greek Myths) του σπουδαίου Άγγλου ποιητή, μυθιστοριογράφου και  μεταφραστή Ρόμπερτ Γκρέιβς. Πρόκειται για ένα από τα κορυφαία βιβλία που έχουν γραφτεί για την ελληνική μυθολογία και το οποίο πρωτοκυκλοφόρησε το 1955. Αποτελεί μια πλήρη και συστηματική εργασία, τεκμηριωμένη με παραπομπές και σχόλια του συγγραφέα σχετικά με την προέλευση του κάθε μύθου και ποια (κατά την γνώμη του) γεγονότα του απώτερου παρελθόντος προκάλεσαν την δημιουργία του. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα. Στα ελληνικά έχει μεταφραστεί και κυκλοφορήσει από το 1979 σε μια 4τομη έκδοση του εκδοτικού οίκου ΠΛΕΙΑΣ την οποία έχω, η οποία έχει εξαντληθεί από καιρό. Έχει επανεκδοθεί βέβαια από τις εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ το 1998 σε δύο τόμους (βλ. Εικόνα), αλλά δεν γνωρίζω αν είναι πλήρης έκδοση. 

 

Βιβλιοπροτάσεις (2)

 

«Ο βασιλιάς πρέπει να πεθάνει»

Στο βιβλίο αυτό, το πρώτο μιας διλογίας,  ξετυλίγεται το έπος του Θησέα, γιού του βασιλιά της Αθήνας Αιγέα και εγγονού του βασιλιά Πιτθέα της Τροιζίνας.  Όταν ενηλικιώνεται θα ξεκινήσει για να συναντήσει τον πατέρα του, εκκαθαρίζοντας κατά την πορεία του τον δρόμο από επικίνδυνους ληστές (Περιφήτης, Σίνης ο πιτυοκάμπτης, Σκίρωνας, Προκρούστη), για να διεκδικήσει την κληρονομιά του - τον θρόνο της Αθήνας. Οι φίλοι του, νεαρά αγόρια και κορίτσια, σκλάβοι του θεού έχουν επιλεγεί για να πεθάνουν στο Χορό του Ταύρου. Ο θρυλικός εχθρός του, ο τερατόμορφος Μινώταυρος - μισός άνθρωπος, μισός ταύρος - καταβροχθίζει ανθρώπινες σάρκες. Στην κλασική της ανάπλαση ενός μύθου τόσο ακατάβλητου, που η επιρροή του άντεξε αιώνες, η Μαίρη Ρενώ ξαναζωντανεύει με γλαφυρότητα τον κόσμο της Αρχαίας Ελλάδας με πολλές λεπτομέρειες και απαράμιλλη τέχνη. 

«Ο ταύρος από τη θάλασσα»

Το δεύτερο βιβλίο της Μαίρης Ρενώ συνεχίζει την διήγηση της ζωής του μυθολογικού ήρωα μετά την επιστροφή του από το μινωικό ανάκτορο της Κνωσού. Ο Θησέας εγκαταλείπει την Αριάδνη στη Νάξο και επιστρέφει μόνος στην Αθήνα. Το μυθιστόρημα ακολουθεί τις μεταγενέστερες αναζητήσεις του, την φιλία του με τον Πειρίθοο, τη σχέση του με την Ιππολύτη, την βασίλισσα των Αμαζόνων, τον γάμο του με την κρητικιά πριγκίπισσα Φαίδρα, μέχρι το τραγικό τέλος του ήρωα.

 Θα πρέπει να σας εξομολογηθώ ότι παρ’ όλο που τα διαβάζω κάθε 2-3 χρόνια, η αφήγηση της  Μαίρης Ρενώ για την ζωή, τα κατορθώματα και το θλιβερό τέλος του Θησέα με συναρπάζει και με συγκινεί το ίδιο (ίσως και περισσότερο) από τότε που τα διάβασα για πρώτη φορά…

Δ.Ε.Ε.

Βιβλιοπροτάσεις (1)

Βυζαντινός Πολιτισμός

Το κλασικό έργο "Βυζαντινός Πολιτισμός" (1933) του Steven Runciman, ενός από τους σημαντικότερους βυζαντινολόγους του 20ού αιώνα, είναι ένα πλήρες αν και συνοπτικό πανόραμα της Βυζαντινής Ιστορίας, από την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης τον 4ο αιώνα έως την άλωσή της από τους Οθωμανούς το 1453. Επί αιώνες οι ιστορικοί της Δύσης αντιμετώπιζαν τον βυζαντινό πολιτισμό ως κατώτερο από τον αρχαίο ελληνικό και τον ρωμαϊκό, αλλά και από μεταγενέστερους πολιτισμούς της δυτικής Ευρώπης. Ο Steven Runciman ήταν από τους πρώτους που αμφισβήτησαν αυτή την άποψη, αναδεικνύοντας όχι μόνον τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας αλλά και τα επιτεύγματά της σε ποικίλα πεδία.

Στο βιβλίο αυτό, με διεισδυτικότητα και με κριτικό πνεύμα, ο συγγραφέας προσεγγίζει θέματα όπως η κρατική δομή και η διοίκηση στο Βυζάντιο, ο ρόλος της θρησκείας και της Εκκλησίας, ο στρατός και η διπλωματία, η οικονομική και κοινωνική ζωή, η εκπαίδευση, η λογοτεχνία και οι καλές τέχνες, οι σχέσεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας με άλλους λαούς αλλά και με το Ισλάμ και τη Δύση.

 

Περιεχόμενα

Πρόλογος

Ι. Η ίδρυση της Κωνσταντινούπολης

Η θέση της Κωνσταντινούπολης στον χάρτη. Η παρακμή του ρωμαϊκού κόσμου. Ο Χριστιανισμός. Ο Διοκλητιανός και η νέα μοναρχία. Ο Κωνσταντίνος. Η νίκη της Εκκλησίας. Η νέα πρωτεύουσα. Η νέα σύνθεση

ΙΙΙ. Ιστορικό διάγραμμα

Ιστορικό διάγραμμα από το 330 έως το 1453

ΙΙΙ. Η αυτοκρατορική τάξη πραγμάτων και το δικαιακό πλαίσιο

Η αυτοκρατορική ισχύς. Η λαϊκή της βάση. Η αυτοκράτειρα. Ο θεσμός της αντιβασιλείας. Οι δήμοι. Η σύγκλητος. Το δίκαιο. Οι νόμοι του Ιουστινιανού, των Ισαύρων, των Μακεδόνων. Το εκκλησιαστικό δίκαιο.

IV. Η διοίκηση

Ο αυτοκράτορας. Η οικογένεια του αυτοκράτορα. Οι τίτλοι. Η πρώιμη οργάνωση. Οι μεταρρυθμίσεις του Ιουστινιανού. Το σύστημα των "θεμάτων". Η διοίκηση κατά τον 10ο αιώνα. Η διακυβέρνηση από τους Παλαιολόγους. Τα έσοδα του κράτους. Η φορολογία. Οι κρατικές δαπάνες. Ο πατερναλισμός. Το ζήτημα της γης. Η δικαιοσύνη

V. Η θρησκεία και η Εκκλησία

Το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Οργάνωση. Αυτοκρατορικός έλεγχος. Οι μεγάλες αιρέσεις. Το Σχίσμα. Το πρόβλημα με τη Ρώμη. Οι ιεραπόστολοι. Οι "θυγατρικές" Εκκλησίες. Η ανεξιθρησκία. Οι προλήψεις. Ο κλήρος

VI. Ο στρατός, ο στόλος, η διπλωματία

Ο στρατός. Οι μεταρρυθμίσεις του 4ου αιώνα. Οι federati. Ο Τιβέριος και ο Μαυρίκιος. Τα "θέματα". Τα τάγματα. Τα όπλα. Η στρατηγική. Η στρατιωτική τέχνη. Η μισθοδοσία του στρατού. Τα βοηθητικά σώματα. Οι ξένοι μισθοφόροι. Η παρακμή. Το ναυτικό την εποχή του Ηράκλειου και της δυναστείας του. Παρακμή. Η αναγέννηση του 9ου αιώνα. Η δεύτερη παρακμή. Το ναυτικό των Παλαιολόγων. Τα πλοία. Το υγρόν πυρ. Η οργάνωση της διπλωματίας. Η εθιμοτυπία. Οι διπλωματικοί ελιγμοί. Η ισορροπία δυνάμεων. Οι διπλωματικοί γάμοι. Οι αλλοδαποί διεκδικητές του θρόνου. Οι δαπάνες

VII. Το εμπόριο

Το εμπόριο της Ανατολής. Ο Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης. Οι κατακτήσεις των Αράβων. Ο 9ος και ο 10ος αιώνας. Οι Σταυροφορίες. Τα προνόμια στις ιταλικές πόλεις. Η παρακμή. Οι βιοτεχνίες. Οι εισαγωγές. Οι κανονισμοί. Ο κρατικός έλεγχος. Οι συντεχνίες. Το νόμισμα

VIII. Η ζωή στην πόλη και την ύπαιθρο

Η εθνολογική σύνθεση. Οι Σλάβοι. Οι Αρμένιοι. Η Κωνσταντινούπολη. Η εικόνα της. Η αυλή. Ο ιππόδρομος. Η αριστοκρατία. Ο πλούτος. Οι αυτοδημιούργητοι. Οι φτωχοί. Οι δούλοι. Οι μεσαίες τάξεις. Οι ευνούχοι. Το εμπόριο. Τα επαρχιακά κέντρα. Η ζωή στην ύπαιθρο. Τα προβλήματα του αγροτικού τομέα. Η ευλάβεια. Η επιρροή των αγίων. Οι δεισιδαιμονίες. Η σκληρότητα και η διαφθορά. Η αγάπη της ομορφιάς. Η απαισιοδοξία

IX. Η εκπαίδευση και η μόρφωση

Η εκπαίδευση των αγοριών. Το πανεπιστήμιο του Κωνσταντίνου. Τα εκκλησιαστικά σχολεία. Το πανεπιστήμιο του Βάρδα. Οι νομικές σχολές του Κωνσταντίνου Θ'. Η εκπαίδευση κατά την περίοδο της Αυτοκρατορίας της Νικαίας και κατά την περίοδο των Παλαιολόγων. Η εκπαίδευση των γυναικών. Οι ξένες γλώσσες. Η ιστορία. Η φιλοσοφία. Τα μαθηματικά και η φυσική. Η γεωγραφία. Η ιατρική. Τα νοσοκομεία

Χ. Η βυζαντινή λογοτεχνία

Η γλώσσα. Η πεζογραφία. Τα θρησκευτικά έργα. Οι ιστορικοί. Οι βίοι των αγίων. Τα απομνημονεύματα. Τα εγχειρίδια. Η μυθοπλασία. Η επιστολογραφία. Η ποίηση. Η μουσική. Τα επιγράμματα. Οι ποιητικοί κύκλοι. Η επική ποίηση

XI. Η βυζαντινή τέχνη

Οι ρίζες. Η αρχιτεκτονική. Ο τρούλος. Τα σταυροειδή κτίρια. Τα μη θρησκευτικά κτίρια. Τα υλικά. Η γλυπτική. Η μικρογλυπτική σε μέταλλο και ελεφαντόδοντο. Τα κιονόκρανα. Η ζωγραφική. Τα ψηφιδωτά. Οι μικρογραφίες. Η Εικονομαχία. Η ζωγραφική της περιόδου των Μακεδόνων. Η ζωγραφική της περιόδου των Παλαιολόγων. Το μετάξι. Τα σμάλτα. Η κεραμική

XII. Το Βυζάντιο και οι άλλοι λαοί

Η επίδραση στους Σλάβους. Οι Βούλγαροι. Η ιεραποστολή στη Μοραβία. Η Βουλγαρική Αυτοκρατορία. Η Ρωσία. Η Σερβία, η Αρμενία, η Γεωργία. Το Βυζάντιο και το Ισλάμ. Οι Τούρκοι. Το Βυζάντιο και η Δυτική Ευρώπη πριν από τις Σταυροφορίες. Το Βυζάντιο και η Αναγέννηση. Τα τελευταία σκιρτήματα στη χριστιανική Ανατολή

Οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες

Βιβλιογραφικό σημείωμα

 

 

Θ΄ Διαγωνισμός Διηγήματος

Θ΄ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ

3η ΑΝΑΓΓΕΛΙΑ-ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ

 Έδεσσα, 15 Ιουνίου 2024

 Ο σύλλογος «ΒΙΒΛΙΟΦΙΛΟΙ ΕΔΕΣΣΑΣ» προκηρύσσει 

λογοτεχνικό διαγωνισμό διηγήματος. 

Δικαίωμα συμμετοχής έχουν Έλληνες ή αλλοδαποί, με ένα (1) μόνον διήγημα, στην ελληνική γλώσσα, το οποίο μπορεί να αναφέρεται σε οποιοδήποτε θέμα, να είναι αδημοσίευτο και όχι μεγαλύτερο από έξη (6) τυπωμένες σελίδες Α4 σε Η/Υ, υπολογισμένες με γραμματοσειρά Times New Roman 12".

Διηγήματα με κομματικό ή προπαγανδιστικό περιεχόμενο και με απρεπείς/χυδαίες εκφράσεις αποκλείονται.

 Ο Σύλλογος έχει το δικαίωμα να δημοσιεύσει σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή οποιοδήποτε διήγημα του διαγωνισμού, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης. Η επιτροπή αξιολόγησης των κειμένων του εν λόγω διαγωνισμού, εκτός από τα διακριθέντα, θα προτείνει και διηγήματα των υπολοίπων διαγωνιζόμενων (τελικό σύνολο 30 διηγήματα), τα οποία θα αποτελέσουν περιεχόμενο μιας ειδικής έντυπης έκδοσης, όπως έγινε και στους προηγούμενους Διαγωνισμούς.

Όσ-ες/-οι επιλεγούν να συμμετάσχουν σε αυτή την μελλοντική έκδοση, οφείλουν να στείλουν τα κείμενά τους και ένα σύντομο βιογραφικό σε ηλεκτρονική μορφή (με mail) γραμμένα σε Microsoft Word (γραμματοσειρά Georgia ή Times New Roman και μέγεθος 12"), καθώς και μια φωτογραφία τύπου ταυτότητας, επίσης ηλεκτρονικά (σε αρχείο jpg).

Το προτεινόμενο διήγημα πρέπει να έχει τίτλο, καθώς και ψευδώνυμο του συγγραφέα και να σταλεί ταχυδρομικά σε τρία (3) αντίτυπα. Τα πραγματικά στοιχεία του/της συγγραφέα (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, τηλέφωνα, e-mail, σύντομο βιογραφικό) πρέπει να περιέχονται σε μικρότερο σφραγιστό φάκελο, χωρίς άλλα διακριτικά στο εξωτερικό του φακέλου. Η επιλογή του θέματος είναι ελεύθερη. 

Η μη τήρηση των παραπάνω όρων συνεπάγεται  αποκλεισμό των διαγωνιζομένων. Ως καταληκτική ημερομηνία αποστολής των κειμένων ορίζεται η 31η Οκτωβρίου 2024.

 Κατηγορίες Διακρίσεων

3 Βραβεία

3 Έπαινοι

4 Τιμητικές διακρίσεις

1 Βραβείο Εφηβικού (ηλικία μέχρι και 18 ετών)

 

Διεύθυνση αποστολής: Ευαγγελίδης Δημήτρης,

Φιλελλήνων 9 – ΕΔΕΣΣΑ 58200

Πρόσθετες πληροφορίες στο τηλέφωνο: 6970 995041.

e-mail: karanos2010@gmail.com 

Για το ΔΣ του Συλλόγου

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ 

Τρύφων Ούρδας

 

Βιβλιοπαρουσίαση 22-5-2024

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

 Το Δ.Σ. του Συλλόγου «Βιβλιόφιλοι Έδεσσας»

σας προσκαλεί

την Τετάρτη 22 Μαΐου 2024 και ώρα 6.00΄ μμ

στην αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου του Δήμου (Περιοχή Βαρόσι)

στην εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου:

«Διχασμένα Χρόνια» της συγγραφέα Άννας Μητσοπούλου.

Την παρουσίαση-ανάλυση του βιβλίου θα κάνει η Γεωργία Βλάχα, 

Μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου μας.

Για το βιβλίο θα μιλήσουν η συγγραφέας-εκπαιδευτικός κα Βασ. Διαμάντη

και η κα Ευαγγελία Τζάκα των εκδόσεων «Πηγή Παιδείας».

Συντονίζει η κα Δέσποινα Τσεχελίδου, Γραμματέας του Συλλόγου μας.

 

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Τρύφων Ούρδας