Πέμπτη 26 Ιουνίου 2014

Βιβλιοκριτική 2

τεύχος 79-80

Στο τεύχος 81 (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2014) του λογοτεχνικού περιοδικού "Νέα Αριάδνη" δημοσιεύθηκε μια ενδιαφέρουσα βιβλιοκριτική για το βιβλίο της Χρυσάνθης Τσιάμτση "Ταξιδεύοντας...", στο οποίο αναφερθήκαμε και στην προηγούμενη ανάρτησή μας, την οποία αναδημοσιεύουμε αμέσως παρακάτω.

Η ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ
ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΤΣΙΑΜΤΣΗ: "Ταξιδεύοντας...", μυθιστορία, Εκδ. iWrite.gr, 2013

«Με την ευχή να αφυπνιστούν όλοι οι ταξιιδιώτες του κόσμου...», είναι το motto που βλέπουμε, ανοίγοντας τις πρώτες σελίδες του βιβλίου, και που μας προδιαθέτει πως η ζωή λοιπόν είναι ένα ταξίδι.

Όμως όχι μόνο ένα ταξίδι, αλλά πολλά. Η συγγρα­φέας μάς κρατά σε εγρήγορση: «Κάθε στιγμή αρχίζει ένα νέο ταξίδι. Σε κάθε κίνηση μας σηκώνεται μια νέα αυλαία που η απαστράπτουσα, απρόσμενη ομορφιά των όσων κρύβει μας παρακαλεί βουβά να απαρνη­θούμε την ηθελημένη νάρκωσή μας και να εισχωρή­σουμε σε ανακαλύψεις. Μας καλεί να περπατήσουμε σε κείνο το νεκροταφείο που, από αμέλεια, θάβονται ικανότητες και προσδοκίες για να αναζητήσουμε την αλήθεια... Ποιος όμως αποφασίζει να κάνει βόλτα ανάμεσα σε πεθαμένους, αν δεν κουβαλά μέσα του σπίθα ανάστασης;».

Ήδη με τα προεισαγωγικά της αυτά η συγγραφέ­ας πείθει ότι διαθέτει μία από τις πρώτες αρετές του καλού μυθιστοριογράφου: Να κινεί το ενδιαφέρον του αναγνώστη και να εξάπτει την φαντασία του, κάνοντάς τον να θέλει να συμμετέχει στην εξέλιξη της ιστορίας.

Τι είναι λοιπόν αυτά τα ταξίδια που μας υπόσχεται η Χρυσάνθη Τσιάμτση; Είναι αφηγήσεις της πραγματικότητας; Είναι συμβολικά; Ανοίγοντας την επόμενη σελίδα διαβάζεις:

Κεφάλαιο πρώτο: «Το καράβι άφηνε πίσω του τον Πειραιά με ώρες καθυστέρηση… Με επίμονες φωνές οι γλάροι περιπολούσαν πάνω από τα κεφάλια των επιβατών εκείνων που είχαν αποφασίσει να μείνουν στο κατάστρωμα του πλοίου (…) Τα μάτια των περισσοτέρων ταξιδιωτών ήταν προσηλωμένα στην εικόνα της Αθήνα που ξεμάκρυνε και χανόταν μαζί με όλα της τα μοτίβα, ασήμαντα και σημαντικά (…) Όλοι οι κόσμοι της μεγαλούπολης μίκραιναν, μετουσιώνοντας σταδιακά τους εαυτούς τους πρώτα σε εύθραυστα παιχνίδια, αργότερα σε καρτ-ποστάλ κι ύστερα, μέσα από ένα αργόσυρτο σβήσιμο στο βάθος του μακρινού ορίζοντα σε αναμνήσεις».

Η συγγραφέας με λίγες καλοδιαλεγμένες λέξεις «ζωγραφίζει» το εξωτερικό αλλά και το ψυχικό τοπίο συνάμα, και μας καλεί, σα να μας παίρνει από το χέρι, να τη συνοδέψουμε στο ξετύλιγμα της ιστορίας της.

Έτσι, με τις εναλλαγές χρωμάτων και ρυθμών, αφηγήσεων και περιγραφών της φύσης και των χαρακτήρων, με παρατηρήσεις που εμβαθύνουν στα άδυτα της ψυχής, στις φουρτούνες της και στα πάθη -μα και στην απάθειά της- και άλλοτε με νηφάλιους στοχασμούς, βγαλμένους από την πείρα που δίνει στον άνθρωπο το αγώνισμα που λέγεται ζωή, εκτυλίσ­σεται η ιστορία της σύνθετης μυθιστορηματικής αυ­τής αφήγησης, που τη ζωηρεύει επιδέξια η συγγρα­φέας μας με τα έντονα χρώματα του καλοδουλεμένου λόγου. Η ίδια είναι άλλωστε και ζωγράφος.
Η ιστορία διανθίζεται και με ωραίους διάλογους που προσδίδουν αμεσότητα, απαλύνοντας κάποιες βαθυστόχαστες σκέψεις ή διαπιστώσεις που ο Μ ά ρ κ ο ς και η Α λ ί κ η εκφράζουν, προσπαθώντας να αναλύσουν και να ανακαλύψουν τον πραγματικό εαυ­τό τους. Και αυτό, όταν βρίσκονται μακριά ο ένας από τον άλλον, άγνωστοι ακόμα μεταξύ τους, ο καθένας στο δικό του κόσμο: Πρόκειται για μια ιστορία έρωτα/ αγάπης. Ο Μάρκος και η Αλίκη έρχονται κοντά σαν από θαύμα. Δεν είναι μόνο ο έρωτας ο κεραυνοβόλος που τους χτυπά με τα βέλη του. Είναι και η εξαίσια ατμόσφαιρα που τους περιβάλλει στο νησί της Πά­τμου, όπου βρέθηκαν, ταξιδιώτες, για να συναντηθούν τη μοιραία στιγμή της ζωής τους εκεί, σαν πουλιά που η αγάπη τούς έδωσε φτερά, τούς σήκωσε ψηλά, εξά­γνισε και ωρίμασε την Αλίκη, και αφύπνισε τον Μάρκο. Είναι και η ζωντανή παρουσία της Έλενας που η δραματικότητα της ζωής και του θανάτου της μαλάκωσε τις πετρωμένες καρδιές και τις ένωσε. Πολύ εύστο­χη, ψυχολογημένη και σωστή και η σκιαγράφηση των «κομπάρσων» της ιστορίας.
Τα συγχαρητήριά μου στη Χρυσάνθη Τσιάμτση, μία ταξιδιώτισσα στη Γερμανία όπου ζει η ίδια η Βορειοελλαδίτισσα συγγραφέας μας.

 Μάρτιος 2014         ΚΑΙΤΗ ΛΕΙΒΑΔΑ


Τρίτη 17 Ιουνίου 2014

Βιβλιοκριτική



Μια ενδιαφέρουσα βιβλιοκριτική για την νουβέλα "ταξιδεύοντας..." της ξενιτεμένης στην Γερμανία φίλης μας Χρυσάνθης Τσιάμτση, που τίμησε με την συμμετοχή της τον Γ΄ Λογοτεχνικό Διαγωνισμό Διηγήματος.

Ταξιδεύοντας - Χρυσάνθη Τσιάμτση
Νουβέλα - Εκδόσεις iwrite.gr
Η Χρυσάνθη Τσιάμτση, που γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και κατοικεί μόνιμα στο Wuppertal της Γερμανίας, είναι ένα πολυτάλαντο άτομο. Ζωγράφος, ποιήτρια και συγγραφέας δεν σταματάει να ξεδιπλώνει τα ταλέντα της και να εκπροσωπεί επάξια την ελληνική καλλιτεχνική δημιουργία στο εξωτερικό. Η νουβέλα «Ταξιδεύοντας», πριν εκδοθεί, είχε αποσπάσει το 1ο Βραβείο, στον 31ο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών το 2013.Μέσα στο βιβλίο αυτό, η συγγραφέας περιγράφει παράλληλα τις ιστορίες δυο ανθρώπων, της Αλίκης και του Μάρκου. Δύο πονεμένων ψυχών που για πρώτη φορά στη ζωή τους αποφασίζουν ν’ αφήσουν πίσω τους όσα τους πληγώνουν και να πορευτούν στο μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία και αγάπη. Με φόντο το πανέμορφο νησί της Πάτμου και μέσα από μια διαδικασία εσωτερικής κάθαρσης, ο δύο νέοι ξαναβρίσκουν τον έρωτα και συνεπώς το χαμένο νόημα της ζωής τους.
Η νουβέλα κινείται πάνω σε μια ονειρική και συμβολική διάσταση, θέλοντας να περάσει στον αναγνώστη σημαντικά νοήματα για το πώς πρέπει να αντιμετωπίζει τη ζωή του. Διαφυγή από τη ρουτίνα της καθημερινότητας, προσωπική επαφή, περισσότερη σημασία σε πράγματα που περνάνε απαρατήρητα, αλλά έχουν τεράστια αξία. Η συγγραφέας, με έναν όμορφο και συμβολικό τρόπο, τονίζει πως όλοι μας κουβαλάμε στην πλάτη μας όμορφα πολύχρωμα λουλούδια, μα δυστυχώς συχνά το αγνοούμε. Τι μπορεί να σημαίνουν αυτά τα λουλούδια; Ανθρώπινες αξίες, ικανότητες, αγάπη, εκτίμηση, ευσπλαχνία, ευτυχία. Κι εμείς τι κάνουμε; Τα σκεπάζουμε με ένα μαύρο πανί και τρέχουμε να προλάβουμε ανούσια πράγματα. Έτσι κι ο ήρωάς μας, όταν τα ανακάλυψε, άλλαξε ριζικά την μονότονη σελίδα της ζωής του. Κατανόησε πως είχε χάσει ήδη πολύτιμο χρόνο και έπρεπε άμεσα να τον αναπληρώσει. Αρωγός στην προσπάθεια και η Θρησκεία, που μπορεί να μην έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στα τεκταινόμενα, όμως υπάρχει κάπου εκεί αθόρυβα και συμβάλει στην αγαλλίαση της ψυχής των ανθρώπων. Αρκεί να βρισκόμαστε κοντά της και να αντιλαμβανόμαστε τα Θεία μηνύματα της διδασκαλίας της. 
Είναι η πρώτη φορά που διάβασα ένα βιβλίο δύο φορές. Γιατί, εξ αρχής, θεώρησα ότι υπήρχαν εντός του στοιχεία που είχα αγνοήσει στην πρώτη ανάγνωση. Και πράγματι έτσι ήταν. Στη δεύτερη και προσεκτικότερη, εντόπισα λυρισμό, εντόπισα φιλοσοφικούς στοχασμούς αλλά και μια συγγραφέα που δεν γράφει για να υπάρξει, αλλά γράφει για να συμβουλέψει. Να συμβουλέψει πως η αλήθεια, η ευτυχία και η αγάπη, βρίσκονται βαθιά μέσα μας. Αρκεί να τα αφήνουμε ελεύθερα και να μην τα κρατάμε φυλακισμένα…Κι έτσι θα «ταξιδεύουμε» κι εμείς για το μέλλον με περισσότερα εφόδια…
 Αλέξανδρος Ακριτίδης
Λογοτέχνης - Πτυχιούχος Ανθρωπιστικών Σπουδών

Η Χρυσάνθη Τσιάμτση γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου έζησε τα παιδικά και νεανικά της χρόνια. Από παιδί ανήκε στην κλίκα των «αναζητητών». Από τότε, προσπαθούσε να καταλάβει… Ίσως να ήταν αυτή η αιτία που την ανάγκασε να γράφει και να ζωγραφίζει. Ίσως όμως ο μοναδικός φταίχτης να ήταν ο νησιώτης παππούς της, που είχε αδυναμία στα «λάδια». Όπως και να’ ναι όμως, το μονοπάτι της αναζήτησης την έσπρωξε το 1988 στη Γερμανία και συγκεκριμένα στην πόλη του Wuppertal, όπου συνεχίζει να διαμένει μέχρι σήμερα. Από το 2008 ασχολείται αποκλειστικά με τη ζωγραφική και το γράψιμο. Είναι μια αυτοδίδακτη ζωγράφος. Μέχρι σήμερα έχει διακριθεί σε διάφορους ποιητικούς και λογοτεχνικούς διαγωνισμούς.


Τετάρτη 4 Ιουνίου 2014

Η αυταρχική Αριστερά


Η αυταρχική Αριστερά
H Βενεζουέλα θα ήταν μια πολύ πολύ μακρινή χώρα για να απασχολήσει τον ελληνικό μικρόκοσμό μας, αν, σε μεγάλο βαθμό, δεν είχε γίνει το ριζοσπαστικό παράδειγμα του ΣΥΡΙΖΑ, πολύ πριν γίνει αξιωματική αντιπολίτευση στην Ελλάδα, κι αν κατά κάποιον ουσιαστικό τρόπο δεν συνέχιζε να είναι και σήμερα ιδεολογικό και πολιτικό παράδειγμα. Αν, δηλαδή, σε ένα βαθμό, ο Τσάβες δεν καταγραφόταν ως επαναστάτης, εξαιτίας κυρίως του ότι στα 1992 είχε ανατρέψει το νεοαποικιακό καθεστώς Πέρες και, στη συνέχεια, με πρόσημο τον Μπολιβάρ και κάποια σήματα κατατεθέντα του ηρωικού μαρξισμού, είχε πολεμήσει τη φτώχεια στη χώρα.
Ωστόσο, μολονότι η Βενεζουέλα έχει πετρέλαια, δεν εξαργύρωσε το στρατηγικό πλεονέκτημα του πλούτου της. Το καθεστώς Τσάβες εξουδετέρωσε μεν σε μεγάλο βαθμό την ακραία φτώχεια, αλλά δεν απέφυγε τη συμπίεση των μέσων και των υψηλών εισοδημάτων προς τα κάτω ούτε τη γιγάντωση της διαφθοράς, εκ παραλλήλου με τη γιγάντωση του πληθωρισμού. Κυρίως όμως, εξευτέλισε τους θεσμούς, φέρνοντάς τους στα μέτρα του.
Την αναπόφευκτη δυσαρέσκεια που άρχισε να κλιμακώνεται, ο ίδιος προσπάθησε να αποφύγει συγκεντρώνοντας εξουσίες και εντείνοντας τον αυταρχισμό. Ο Νικόλα Μαδούρο, που τον διαδέχθηκε μετά το θάνατό του, δεν μπόρεσε να ανακόψει τη διολίσθηση προς περισσότερη φτώχεια και περισσότερο αυταρχισμό. Η απάντησή του στις ταραχές που ξέσπασαν, με έξαρση της βίας του παρακράτους η οποία ήδη απέφερε πολλούς νεκρούς, δείχνει τα όρια του καθεστώτος. Μόνο, απομονωμένο, στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, παίζει το χαρτί του αυταρχισμού για να συντηρηθεί στην εξουσία.
Σε όλο τον κόσμο, ανταποκρίσεις και εμπειρογνώμονες συμφωνούν ότι κάπως έτσι έχουν τα πράγματα. Ωστόσο, στην Ελλάδα, η αξιωματική αντιπολίτευση έχει τη δική της προσέγγιση. Για το Τμήμα Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας του ΣΥΡΙΖΑ, όσα συμβαίνουν στη μακρινή χώρα της Λατινικής Αμερικής είναι «προσπάθεια κλιμάκωσης της βίας από ακραίες ομάδες της αντιπολίτευσης», από «νοσταλγούς της οπισθοδρόμησης και της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης». «Ο ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει την ολόθερμη αλληλεγγύη του στους προοδευτικούς, δημοκρατικούς και σοσιαλιστικούς δρόμους, που διανύει η χώρα και ο λαός της σε συνθήκες δημοκρατίας και προόδου» προσθέτει η ανακοίνωση του κόμματος που, σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά όχι εδώ, ο πρόεδρός του και στελέχη του επικαλούνται την παράδοση της ευρωπαϊκής Αριστεράς και του ευρωκομμουνισμού.
Είναι η πρώτη φορά στη σύντομη ιστορία του ΣΥΡΙΖΑ που το κόμμα, επισήμως, υποστηρίζει τις αυταρχικές δομές ενός καθεστώτος, τους μηχανισμούς καταστολής και τα επιχειρήματα που αυτό χρησιμοποιεί. Ένα κόμμα της Αριστεράς που στοχεύει την εξουσία στη δημοκρατική, ευρωπαϊκή Ελλάδα, δικαιολογεί με φρασεολογία και αναλύσεις αντίστοιχες των σοβιετόφιλων κομμουνιστικών κομμάτων τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου τις επιλογές ενός καθεστώτος, που επιλέγει τον αυταρχισμό και την κρατική και παρακρατική βία για να παρατείνει την παραμονή του στην εξουσία.
Το δυστύχημα δεν είναι οι μύθοι της εγχώριας αυτοαποκαλούμενης ριζοσπαστικής Αριστεράς που καταρρέουν. Το δυστύχημα είναι ότι το κόμμα αυτό, που θεωρεί συγγενές το καθεστώς του Μαδούρο και νοσταλγούς της οπισθοδρόμησης τους διαδηλωτές εναντίον του, διεκδικεί στοχεύοντας τη διακυβέρνηση της χώρας την ψήφο των δημοκρατικών Ελλήνων, κι ανάμεσά τους την ψήφο αριστερών που μια ζωή διεκδικούσαν τη χειραφέτηση, την πρόοδο και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα κόμμα το οποίο, για να συγκροτηθεί, πάτησε στις βάσεις μιας Αριστεράς που διεκδίκησε σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία. Αυτή την Αριστερά, σήμερα, την αποκηρύσσει, υπερασπίζοντας έναν διακεκριμένο αυταρχισμό. Αν δεν είναι στρατηγική επιπολαιότητα, η εμμονική υπεράσπιση της θέσης αυτής από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης σήμερα, στην Ελλάδα, δηλώνει εκλεκτικές συγγένειες με αυταρχικά καθεστώτα στο όνομα ενός σκοπού που αγιάζει τα μέσα.
Αλλά κοινωνική δικαιοσύνη και αυταρχισμός δεν μπορούν να συνυπάρξουν. Ούτε στη Βενεζουέλα ούτε στην Ελλάδα ούτε πουθενά. Κι είναι χρήσιμο για τον ΣΥΡΙΖΑ να ξεκαθαρίσει την αντίληψή του για τις ελευθερίες και για την πολιτική διαφωνία.

Δευτέρα 2 Ιουνίου 2014

Επιτυχημένη η παρουσίαση του βιβλίου «Αρχαία Μακεδονία» του Δημήτρη Ευαγγελίδη στην Έδεσσα


Επιτυχημένη η παρουσίαση 
του βιβλίου «Αρχαία Μακεδονία» 
του Δημήτρη Ευαγγελίδη στην Έδεσσα 


Στην ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα του παλιού Παρθεναγωγείου -στο Βαρόσι- στην Έδεσσα, παρουσιάστηκε σήμερα Κυριακή 1η Ιουνίου 2014 από το Δ.Σ. του Συλλόγου «Βιβλιόφιλοι Έδεσσας» το βιβλίο του Εδεσσαίου συγγραφέα Δημήτρη Ε. Ευαγγελίδη, με τίτλο «Αρχαία Μακεδονία», το οποίο και προλόγισαν ο γνωστός εκδότης και συγγραφέας Σάββας Καλεντερίδης και ο σημαντικός Ναουσαίος ιστορικός και συγγραφέας Μανώλης Βαλσαμίδης.


Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας Θεόδωρος Θεοδωρίδης, ο Δημάρχος Έδεσσας Δημήτρης Γιάννου, ο Προέδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Έδεσσας Φιλίππος Γκιούρος,  δημοτικοί σύμβουλοι από τους Δήμους Έδεσσας και Νάουσας, καθώς και πολλές προσωπικότητες της τοπικής κοινωνίας.


Την εκδήλωση προλόγισε η Προέδρος του Συλλόγου «Βιβλιόφιλοι Έδεσσας» Δέσποινα Σεμερτζίδου, η οποία στην συνέχεια έδωσε τον λόγο στον Εκδότη Σάββα Καλεντερίδη, που αναφέρθηκε στην γνωριμία του με τον συγγραφέα και τους λόγους που τον οδήγησαν να εκδώσει το συγκεκριμένο έργο. Αναφέρθηκε επίσης στις ενθουσιώδεις κριτικές για την επιστημονική αρτιότητα του βιβλίου που δέχθηκε από επιστήμονες διεθνούς κύρους, όπως ο κορυφαίος Καθηγητής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϋ των ΗΠΑ Στέφανος Γ. Μίλλερπολύ γνωστός από την επιστολή του στον πρόεδρο Ομπάμα για την υπεράσπιση του ονόματος της Μακεδονίας, ο επίσης διεθνούς κύρους κλασσικιστής Καθηγητής του Παν/μίου Περθ της Δυτ. Αυστραλίας John Melville-Jones, αλλά και πολλοί άλλοι Έλληνες και ξένοι ακαδημαϊκοί.  



Στην συνέχεια ο λόγος δόθηκε στον Ναουσαίο λόγιο Μανώλη Βαλσαμίδη, ο οποίος μίλησε διεξοδικά για σημασία του συγκεκριμένου βιβλίου, που ήρθε να καλύψει ένα κενό στην σωστή πληροφόρηση του κοινού για την Αρχαία Μακεδονία, με την προβολή των πλέον πρόσφατων επιστημονικών απόψεων, αλλά και την συνοπτική και εύληπτη παρουσίαση του θέματος.



Τέλος, τον λόγο έλαβε ο συγγραφέας Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης, ο οποίος πριν ξεκινήσει την ομιλία του εξήγησε τον λόγο που αυτό το βιβλίο του το αφιέρωσε στον φιλέλληνα αρχαιολόγο και καθηγητή κλασσικής αρχαιολoγίας Στέφανο Γ. Μίλερ.



Αξίζει να τονισθεί ότι την εκδήλωση πλαισίωσε το μουσικό συγκρότημα του ιστορικού Συλλόγου της Έδεσσας "Μ. Αλέξανδρος" με εδεσσαϊκούς παραδοσιακούς σκοπούς που έπαιξαν οι:
Χρήστος Παλάνης, Ακκορντεόν
Αναστάσιος Φίλτσης, Κλαρίνο
Θεοφάνης Πέγιος, Κορνέτα
Δημήτρης Παλιμάνης, Νταούλι




(Λεπτομέρειες  με φωτορεπορτάζ και βίντεο από την εκδήλωση υπάρχουν στην ιστοσελίδα:http://pella-news.blogspot.gr)