Αφιέρωμα στην Πόλυ Πάνου

Αφιέρωμα στην μεγάλη ερμηνεύτρια 

του λαϊκού τραγουδιού Πόλυ Πάνου

Συμπληρώνεται μήνας σε λίγες μέρες που έφυγε από τον μάταιο αυτόν κόσμο (στις 27 Σεπτεμβρίου 2013) μια από τις αξιολογότερες προσωπικότητες του γνήσιου λαϊκού μας τραγουδιού, η Πόλυ Πάνου (Πολυτίμη Κολιοπάνου). Τα δύο άρθρα που ακολουθούν είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής στην σπουδαία αυτή φυσιογνωμία.

Το πρώτο ανήκει στον Κύπριο πατριώτη και αγωνιστή Βάσο Φτωχόπουλο, εκδότη του κυπριακού περιοδικού «ΕΝΩΣΙΣ», ενώ το δεύτερο είναι το αφιέρωμα που γράφτηκε την ημέρα του θανάτου της και αναρτήθηκε στον ιστότοπο  http://www.tralala.gr/poly-panou-biography/ που ασχολείται με μουσικά θέματα.

Πόλυ Πάνου

  

Τα νέα για τον θάνατο της Πόλυς Πάνου μας έφτασαν αργά για να προλάβω το τελευταίο τεύχος της εφ. ΕΝΩΣΙΣ και να έγραφα μία σελίδα γι' αυτήν την αγαπημένη μου τραγουδίστρια. Γράφω τώρα αυτό το μικρό αποχαιρετιστήριο σημείωμα.

 

Ποιός λαός γεννά τέτοιες φωνές, θεϊκές και υποχθόνιες, διονυσιακές και πέτρινες σαν σφυρίγματα αγγέλων που ψάλλουν τα βάσανα του κόσμου και μετά τις πετά στον σκουπιδοτενεκέ; Μα εμείς φυσικά, οι Έλληνες, οι Έλληνες που παρ' ότι τα μεγαλεία βρίσκονται κάτω απ' την μύτη τους, μέσα στο σπίτι τους, εντούτοις τα ψάχνουν αλλού. Σήμερα οι γρηκ πίπολ ή οι Χέλλινς, όπως αποκαλούνται, γνωρίζουν όλες τις μεγάλες ξένες φωνές της Ευρώπης και λίγοι τις δικές μας. Η Πόλυ Πάνου, μια απ' τις δικές μας, με πενήντα χρόνια προσφοράς, θα πάρει φυσικά τα εύσημα απ' τα κανάλια όμως πικραμένη θα φεύγει όπως και τόσοι άλλοι που κράτησαν αυτόν τον λαό όρθιο όλες αυτές τις δεκαετίες. Δεν είναι η Εντίθ Πιάφ ή η Μπίλλυ Χόλιντεϊ ή η Νίνα Σιμόν- όλες αναμφισβήτητα μεγάλες φωνές - που έφτυσαν αίμα κελαηδώντας για να πάνε κάτω τα δικά μας βάσανα, για να χαμογελάσει κι ο πονεμένος Έλληνας για λίγο, αλλά οι λαϊκές μας ηρωίδες και οι φωνές της δικής μας ψυχής. Μια απ' αυτές τις φωνές υπήρξε και η Πόλυ Πάνου.

 

Φεύγουν όλες οι παλιές μεγάλες φωνές χωρίς ακόμη να υπάρχει ένα μεγάλο και αξιοπρεπέστατο ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΑΪΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ. Αν είχαν οι άλλοι λαοί της Ευρώπης τόσους και τόσους σπουδαίους μουσικούς, όχι ένα αλλά δέκα μουσεία θα τους έστηναν, δεκάδες δρόμους θα μετονόμαζαν για χάρη τους και έδρες στα πανεπιστήμια θα δημιουργούσαν. Εμείς, τα πλαδαρά χοιρινά, ψηνόμαστε μέσα στο λαρδί μας. Τον μεγάλο αυτό εθνικό πλούτο τον χαραμίζουμε ή τον χαρίζουμε στους Τούρκους, όπως κάναμε με την βυζαντινή μουσική, όπως κάνουμε τώρα και με τα ρεμπέτικα.

 

Τ' αδέλφια δεν χωρίζουνε

 

Στίχοι: Κώστας Βίρβος

Μουσική: Απόστολος Καλδάρας

Πρώτη εκτέλεση: Πόλυ Πάνου

 

Είμαστ' αδέλφια, μιας μάνας γέννα,

στις φλέβες τρέχει το ίδιο αίμα.

Κι αν χώρια τώρα σαν ξένοι ζούμε,

πάλι μια μέρα θ' αγκαλιαστούμε.

 

Τ' αδέλφια δε χωρίζουνε,

η μοίρα το 'χει γράψει·

κι ανάμεσά τους όποιος μπει

φωτιά να τονε κάψει.

 

Όποιο συμφέρον κι αν μπει στη μέση,

να μας χωρίσει δεν θα μπορέσει.

Σ' αυτό τον κόσμο όλα συμβαίνουν,

τ' αδέλφια όμως αδέλφια μένουν.

 

Τ' αδέλφια δε χωρίζουνε,

η μοίρα το 'χει γράψει·

κι ανάμεσά τους όποιος μπει

φωτιά να τονε κάψει.

 

Είμαστ' αδέλφια, μιας μάνας γέννα,

στις φλέβες τρέχει το ίδιο αίμα.

Μπορεί καθένας δρόμο ν' αλλάζει,

μια μάνα όμως μας αγαλιάζει.

 

Τ' αδέλφια δε χωρίζουνε,

η μοίρα το 'χει γράψει·

κι ανάμεσά τους όποιος μπει

φωτιά να τονε κάψει.

 

Πόσοι και πόσοι Κύπριοι δεν ήπιαν μέχρι βαριάς μέθης ακούγοντας αυτό το τραγούδι όλες αυτές τις δεκαετίες; Πόσοι και πόσοι δεν έκλαψαν μαύρα δάκρυα ακούγοντας αυτήν την ερμηνεία και να φανταστείτε ότι μερικοί άσχετοι νομίζουν πως το τραγούδι γράφτηκε για τα αδέλφια και όχι για την Κύπρο και την Ελλάδα.

 

Να 'ναι ελαφρύ το χώμα που σε σκεπάζει κυρία Πάνου και σε ευχαριστούμε.

Η μουσική διαδρομή μιας μεγάλης λαϊκής φωνής

27/09/2013, 15:14 | Συντάκτης: Ελένη Κεφαλληνού

Η Πολυτίμη Κολιοπάνου, η ευρέως γνωστή ως Πόλυ Πάνου, μια από τις σημαντικότερες φωνές του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού «έφυγε» σε ηλικία 73 ετών.

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 28 Οκτωβρίου 1940, όμως μεγάλωσε στην Πάτρα. Το πραγματικό της όνομα είναι Πολυτίμη Μπίθα (κατά άλλους Πολυτίμη Κολιοπάνου) και είναι μια από τις σημαντικότερες λαϊκές τραγουδίστριες.

Με πρώτο της δάσκαλο ένα «jukebox» όταν βρισκόταν ακόμη σε νεαρή ηλικία κατάφερε να εξελιχθεί με τα χρόνια και να αποτελέσει ένα λαϊκό αστέρι της ελληνικής μουσικής δισκογραφίας, που μέχρι σήμερα ξεχωρίζει για την καθαρά λαϊκή φωνή της και τις ανεξίτηλες επιτυχίες της.

Αρχικά μαζί με τον Πάνο Γαβαλά ίδρυσε τη δισκογραφική εταιρεία «Βεντέττα» και από από το ξεκίνημά της και με το πέρασμα των χρόνων, εξελίχθηκε στην πιο καθαρή ίσως ερμηνεύτρια του κλασικού λαϊκού τραγουδιού. Δεν είναι τυχαίο που έκανε κάποιες από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της, ξανατραγουδώντας κάποια από τα πιο χαρακτηριστικά ζεϊμπέκικα και χασάπικα αυτού του είδους. Η ιστορία της ξεκινά όταν ήταν ακόμα μικρή το ‘σκαγε απ’ το Δημοτικό και ανέβαινε στα Ψηλά Αλώνια, σ’ ένα καφενείο που “είχε πρωτοφέρει τότε juke box”. Αυτό ήταν και “ο πρώτος δάσκαλος”. Μαθήτρια του Δημοτικού ακόμα, της άρεσε να τραγουδά το τραγούδι “¨Οταν θα πω το Αχ!” το βαρύ ζεϊμπέκικο του Σταύρου Τζουανάκου, που μόλις είχε πρωτοβγεί. Αργότερα, κρυφά από τους γονείς της, συμμετέχει σ’ ένα διαγωνισμό ταλέντων της πόλης, τραγουδά το τραγούδι “Μητέρα” του Φώτη Πολυμέρη και παίρνει το πρώτο βραβείο. Ένα χρόνο μετά, βρίσκεται στην Πάτρα για εμφανίσεις ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης -νέος κι αυτός τότε στο χώρο και προτού κάνει τις μεγάλες κατοπινές του επιτυχίες του. Η τραγουδίστρια του συγκροτήματός του, τους είχε εγκαταλείψει και ο Γρηγόρης βρέθηκε να λέει τον πόνο του σ’ έναν κουρέα, καθώς εκείνος τον περιποιούνταν. Ο κουρέας τότε του μίλησε για το “Αηδόνι”, την Πολυτίμη Κολιοπάνου, της γειτονιάς του. Έτσι ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης έψαξε να τη βρει και την άκουσε να τραγουδά τα “βαριά” του Τζουανάκου αλλά και τα ανατολίτικα και Πολυμέρη και αμέσως τότε της ζήτησε να τον ακολουθήσει. Ταξιδεψαν μαζί στη Πάτρα, στο Αγρίνιο και μετά στην Αθήνα, στα δισκογραφικά στούντιο της Columbia και η Πόλυ Πάνου ήταν πάντα με τη συνοδεία της μητέρας της, παρ’ όλη την οργή του εργολάβου πατέρα της. Ο τότε παραγωγός της Columbia, Μηλιόπουλος, θα είναι εξαιρετικά εύστοχος στην κρίση του για την Πόλυ Πάνου, όταν την πρωτακούει με πρωτοβουλία του Μπιθικώτση: “Γρηγόρη μου, μού ‘φερες μια Βέμπο του λαϊκού τραγουδιού!”. Από το ξεκίνημα της αλλά πολύ περισσότερο καθώς περνούν τα χρόνια, η νεαρή Πόλυ Πάνου θα εξελιχθεί στην πιο καθαρή ίσως νεώτερη ερμηνεύτρια του κλασικού λαϊκού τραγουδιού. Δεν είναι τυχαίο που έκανε κάποιες από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της, ξανατραγουδώντας κάποια από τα πιο χαρακτηριστικά ζεϊμπέκικα και χασάπικα αυτού του είδος. Το πρώτο τραγούδι που ηχογράφησε, το έγραψε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και είχε τίτλο «Πήρα τη στράτα την κακιά». 

Ακολούθησε το «Να πας να πεις της μάνας μου» του Γιώργου Ζαμπέτα. 

Η Πόλυ Πάνου ήταν η πρώτη που τραγούδησε τα «Παιδιά του Πειραιά», που έγινε αργότερα μεγάλη επιτυχία. Όλα τραγουδισμένα για πρώτη φορά λίγο πριν, λίγο μετά τον πόλεμο στις 78 στροφές, από τον Στράτο Παγιουμτζή, τον Πρόδρομο Τσαουσάκη, τη Μαρίκα Νίνου και τη Σωτηρία Μπέλλου. Πολύ γρήγορα θα βρεθεί να τραγουδάει καινούργια τραγούδια όλων των κορυφαίων λαϊκών συνθετών της δεκαετίας του ’50. Είναι η εποχή που το ερμηνευτικό σκηνικό στο χώρο του λαϊκού τραγουδιού αλλάζει και αναδεικνύεται μια νέα γενιά. Η Πόλυ Πάνου θα αναδειχτεί παράλληλα με τον Στέλιο Καζαντζίδη, τον Πάνο Γαβαλά, την Καίτη Γκρέυ και τη Γιώτα Λύδια. Ο Βασίλης Τσιτσάνης, ο Απόστολος Καλδάρας, ο Γιώργος Μητσάκης, ο Θόδωρος Δερβενιώτης και ο Μπάμπης Μπακάλης θα της γράψουν τα καινούργια τραγούδια με τα οποία θα αναδειχτεί στη δισκογραφία και στο πάλκο. Πολλά απ’ αυτά θ’ αντέξουν να τραγουδιούνται πολύ μέχρι σήμερα. Μία από τις σημαντικότερες φωνές του λαϊκού τραγουδιού λοιπόν, η Πολύ Πάνου, «σώπασε» για πάντα σε ηλικία 73 ετών, στις 27 Σεπτεμβρίου 2013, ύστερα από μάχη με τον καρκίνο, ενώ το τελευταίο διάστημα νοσηλευόταν σε ιδιωτικό νοσοκομείο της Αθήνας. 

Δισκογραφία: 

1968: “Πάμε σε κέντρα κοσμικά” 

1971: “Σήμερον σ’ αυτόν τον δίσκο” 

1974: “Τελεία και παύλα”, “Λαϊκές αναμνήσεις” 

1976: “Ο έρωτας δεν είναι αμαρτία” 

1977: “14 χρυσές επιτυχίες”, “Και τώρα μόνη” 

1979: “Επικίνδυνη αγάπη” 

1982: “Αξέχαστες επιτυχίες” 

1985: “ Τι να μας κάνει μια ζωή” 

1987: “Δυο δυο” 

1990: “Παράνομη αγάπη” 

1992: “Επιτυχίες 1957-1967” 

1994: “Δισκογραφία Τσιτσάνη Νο8 Cd 1” 

1996: “Μέσα από τις 45” 

1997: “Μεγάλες επιτυχίες” 

2000: “Αυτά που ήθελα να πω” 

2007: “Από τις 78 στροφές 2 cd” 

2009: “Τα πορτραίτα της MINOS- EMI No2” 

2011: “Οι αυθεντικές φωνές του λαϊκού τραγουδιού Cd10”, “32 μεγάλες επιτυχίες Cd1” 

Πηγές: 

www.mygreek.fm 

www.newsbeast.gr 

www.facebook.com