Λεξικό των Λαών του Αρχαίου Κόσμου

(κλικ επάνω στην εικόνα του κειμένου για μεγέθυνση)

Οι απαρχές του αλβανικού εθνικισμού

Ένα ακόμα βιβλίο περί "εθνικισμού" στην γνωστή συνταγή των μαρξιστών και μεταμοντέρνων ιστορικών και θεωρητικών τύπου Ernest Gellner, Eric Hobsbawm, Benedict Anderson και των δικών μας Λιάκου, Ρεπούση, Κουλούρη, Δραγώνα και "λοιπών δημοκρατικών δυνάμεων", της Γαλλίδας Ναταλί Κλαϊέρ που κυκλοφόρησε σχετικά πρόσφατα (Δεκέμβριος 2009) από τις εκδόσεις "Ισνάφι" των Ιωαννίνων. Στο άμεσο μέλλον θα επιχειρήσουμε μια αναλυτική κριτική των θέσεων και απόψεων που προβάλλει η συγγραφεύς αυτού του βιβλίου. Ως πρόγευση πάντως, παραθέτουμε μια ενθουσιώδη κριτική που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στις  20-06-10 από τον γνωστό για τις απόψεις του καθηγητή Καραπιδάκη στα πλαίσια της μεταμοντέρνας ιστορικής "σκέψης".

ΔΕΕ

Eξ αφορμής

Αλβανικός εθνικισμός
Του Ν. Ε. Καραπιδακη*

Η αλβανική ιστορία είναι προϋπόθεση της μεσαιωνικής και της νεότερης ελληνικής ιστορίας, της ιστορίας της Ευρώπης και της οθωμανικής ιστορίας. Ας απαριθμήσουμε τα συστατικά της: φάρες και σόγια, μπέηδες και αγάδες (στα ελληνικά θα ονομάζονταν άρχοντες), γλωσσικά ιδιώματα, γεωγραφικός κατακερματισμός, θρησκευτική πολυμορφία, διασπορές, υπηρεσία στο οθωμανικό κράτος, έθιμα, σημασία του εντύπου, των σχολείων. Από τους πληθυσμούς στο έθνος και στην ιδεολογία του, η διαδρομή είναι συναρπαστική. Ο εκδοτικός οίκος Ισνάφι των Ιωαννίνων εξέδωσε (Δεκέμβριος 2009) το θεμελιώδες και νηφάλιο έργο της Nathalie Clayer «Οι απαρχές του αλβανικού εθνικισμού», σε μετάφραση του Ανδρέα Σιδέρη και επιμέλεια του Λεωνίδα Εμπειρίκου.

Στον 18ο αιώνα, τίποτα δεν ήταν δεδομένο (ούτε, άλλωστε, για το ελληνικό έθνος). Οι Αλβανοί αναγνωρίζονταν ως μια πολυμερισμένη διαστρωμάτωση γλωσσών και γενών, διασπασμένων ακόμη περισσότερο σε επαγγελματικούς και θρησκευτικούς προσδιορισμούς. Χριστιανοί και μουσουλμάνοι, αλλά ανάμεσα στους τελευταίους πλήθος αδελφοτήτων που δεν έχουν μια ενιαία ταυτότητα. Οι γεωγραφικές διαφοροποιήσεις ήταν ακόμη μεγαλύτερες μεταξύ των Αλβανών που κατοικούσαν στη Σκόδρα, το Κόσοβο, το Ντέμπαρ, την Κεντρική Αλβανία, τα Ιωάννινα, την Κορυτσά, τα Σέρβια. Αλλά και στη Ρουμανία. Στην Κωνσταντινούπολη. Και των Αλβανών που κατοικούσαν στη Νότιο Ιταλία και τη Σικελία.

Πώς τα παραπάνω οδηγούν σε ένα έθνος; Από την αναζήτηση των καταβολών για τους Αλβανούς της Νότιας Ιταλίας. Από τη διείσδυση των προτεσταντών και των ρωμαιοκαθολικών που, κυρίως οι πρώτοι, οδηγούν στη διαμόρφωση μιας καθομιλουμένης αλβανικής γλώσσας. Από τη συνειδητοποίηση ενός ξεχωριστού ρόλου ορισμένων προυχόντων μέσα στο οθωμανικό κράτος.

Είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε ότι πρώτα γεννιούνται οι αλβανιστές και τα δίκτυά τους και ακολουθεί ο στοχασμός της απελευθέρωσης. Πρώτα εκπονείται μια θεωρία παρελθόντος που θα φθάσει μέχρι τους Πελασγούς και, βέβαια, τους Ιλλυριούς και στη συνέχεια ξαναδιαβάζεται και αλβανοποιείται η πρόσφατη ιστορία και ο Καστριώτης γίνεται Σκεντέρμπεης. Το σύνολο μέσα σε μια αυτοκρατορία που βρίσκεται σε μετάλλαξη εξαιτίας των μεγάλων οθωμανικών μεταρρυθμίσεων του 19ου αιώνα.

Η ανάδυση ενός έθνους μέσα σε μια αυτοκρατορία δεν μπορούσε να αφήσει αδιάφορους τους γείτονες. Την Αυστρία (ως προστάτιδα των ρωμαιοκαθολικών), την Ιταλία, την Ελλάδα. Εξ ου και η σημασία των προξενείων τους, των σχολείων τους, των πρακτόρων τους. Η γλώσσα οδηγεί σε βιβλία, εφημερίδες και σχολεία, τα δύο τελευταία φτιάχνουν οπαδούς του έθνους. Θα προκύψουν αναπόφευκτα πρίγκιπες διεκδικητές του οραματιζόμενου θρόνου. Δεν αργούν οι ένοπλες ομάδες και η «στρατευμένη κινητοποίηση». Και οι αναπόφευκτες συγκρούσεις με τα αντίπαλα έθνη και τις διεκδικήσεις τους.

Το βιβλίο δεν προσφέρει μόνο ένα πανόραμα της αλβανικής ιστορίας και των διανοουμένων της (όπως της Δώρας ντ’ Ιστρια) αλλά κυρίως την αφορμή για μια συγκριτική και διασταυρωμένη ιστορία των εθνών της Nοτιοανατολικής Ευρώπης. Απαραίτητο.

* Ο Ν. Ε. Καραπιδάκης είναι καθηγητής της Ιστορίας της Μεσαιωνικής Δύσης στο Ιόνιο Παν/μιο.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_20/06/2010_405011

«ΚΡΗΤΗ – ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ»

ΕΔΕΣΣΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

«ΚΡΗΤΗ – ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ»

ΗΜΕΡΕΣ ΜΝΗΜΗΣ & ΤΙΜΗΣ 18 – 19 – 20 Ιουνίου 2010

Έδεσσα - Πέλλα

Υπό την αιγίδα:
- Νομαρχίας Πέλλας & Δήμου Έδεσσας
Διοργανωτές:
- Παμμακεδονική Συνομοσπονδία Σωματείων
- Πανελλήνια Ομοσπονδία Κρητικών Σωματείων
- Ομοσπονδία Σωματείων Αποκορώνου
- Σύνδεσμος «Αλέξανδρος Φιλίππου Έλλην Μακεδών»
- Σύλλογος Κρητών Ελληνικού
- Πολιτιστική Κίνηση Μυλοποταμιτών
- Ένωση των Απανταχού Σφακιανών

Παρασκευή 18 Ιουνίου 2010:

- (07:00 πμ) Αναχώρηση πρώτου «κύματος» εκδρομής από Πλ. Μεταξουργείου (πλ. Καραϊσκάκη).

- (13:00 μμ) Άφιξη στην Έδεσσα πρώτου «κύματος» εκδρομής, το οποίο έχει ξεκινήσει από Αθήνα στις 07:00 π.μ. Τακτοποίηση στα ξενοδοχεία. Ελεύθερος χρόνος και γεύμα σε εστιατόρια της πόλης. Ξεκούραση και ελεύθερος χρόνος.

- (16:00 μμ) Αναχώρηση δεύτερου «κύματος» εκδρομής από Πλ. Μεταξουργείου (πλ. Καραϊσκάκη).

- (21:00 μμ) (περίπου): Άφιξη στην Έδεσσα δεύτερου «κύματος» εκδρομής, το οποίο έχει ξεκινήσει από Αθήνα στις 16:00 μ.μ. Τακτοποίηση στα ξενοδοχεία.

- (22:30 μμ) Κρητικό γλέντι (χορευτικά συγκροτήματα – ριζίτικο) σε εστιατόριο της πόλης προς τιμή των κρητικών σωματείων που έχουν έρθει από Αθήνα από την Ένωση Κρητών Πέλλας.

Σάββατο 19 Ιουνίου 2010 (Πρωί – Μεσημέρι):

- (09:00 πμ) Δοξολογία στη Μητρόπολη της Έδεσσας. Συντεταγμένη προσέλευση και παρουσία σωματείων (ενδυμασίες, λάβαρα κτλ).

- (09:45 πμ) Υπαίθρια συγκέντρωση στο Μνημείο Μακεδονομάχων (Καπετάν Μίγγα) στους καταρράκτες της Έδεσσας. Παρουσία στρατιωτικής μπάντας και αγήματος του Γ’ Σ.Σ. Επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο υπέρ των πεσόντων Κρητών. Απόδοση αρμόζοντος ριζίτικου τραγουδιού. Τήρηση σιγής και κατάθεση στεφάνων. Πέρας εκδήλωσης στο μνημείο των Μακεδονομάχων.

- (10:30 πμ) Πεζή μετάβαση στον έφιππο ανδριάντα του Μ. Αλεξάνδρου της Έδεσσας. Κατάθεση στεφάνων από τα σωματεία. Σύντομη τελετή. Απόδοση αρμόζοντος ριζίτικου τραγουδιού. Πέρας τελετής στον έφιππο ανδριάντα του Μ. Αλεξάνδρου.

- (11:00 πμ) Αναχώρηση προς Πέλλα. Συγκέντρωση στον έφιππο ανδριάντα του Μ. Αλεξάνδρου. Χαιρετισμοί και κατάθεση στεφάνων. Απόδοση αρμόζοντος ριζίτικου τραγουδιού. Σύντομη τελετή παρουσία των τοπικών αρχών της Πέλλας. Κατόπιν αυτού, σύντομη περιήγηση – ξενάγηση στο μουσείο και τον αρχαιολογικό χώρο.

- (13:30 μμ) Αναχώρηση προς Έδεσσα. Παράθεση γεύματος στην Δημοτική Επιχείρηση των Καταρρακτών (ΔΕΚΕ) από την ΝΑ Πέλλας. Απογευματινή ξεκούραση και ελεύθερος χρόνος.

Σάββατο 19 Ιουνίου 2010 (Απόγευμα – Βράδυ):

- (19:00 μμ) Μετάβαση στον χώρο της κύριας εκδήλωσης (Υπαίθριο Δημοτικό Θέατρο της Έδεσσας). Προσέλευση κόσμου.

- (19:30 μμ) Έναρξη της κύριας εκδήλωσης. Παρουσίαση προγράμματος από Β. Θωμά (εισαγωγή διάρκειας 2’). Χαιρετισμοί επισήμων και εκπροσώπων σωματείων που συμμετέχουν (Νομάρχης Πέλλας, Δήμαρχος Έδεσσας, Πρόεδρος Παν. Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων, Πρόεδρος Παμμακεδονικής Συνομοσπονδίας, Πρόεδρος Ομοσπονδίας Σωματείων Αποκορώνου, έκαστος χαιρετισμός διάρκειας περίπου 2’)

- (19:50 μμ) Απόδοση ριζίτικου τραγουδιού από τη ριζίτικη ομάδα των σωματείων της κρητικής παροικίας της Αττικής (διάρκεια περίπου 10’).

- (20:00 μμ) Ομιλία με θέμα «Η συμβολή και οι θυσίες των Κρητικών στο Μακεδονικό Αγώνα και στους Βαλκανικούς Πολέμους» (Γ. Κακουδάκης, Αντιστράτηγος ε.α., τ. Διευθυντής 7ου Ε.Γ. ΓΕΣ, διάρκεια περίπου 20’).

- (20:20 μμ) Απόδοση κρητικών χορών από τα χορευτικά συγκροτήματα των κρητικών σωματείων της Αττικής και της Μακεδονίας (διάρκεια περίπου 10’).

- (20:30 μμ) Ομιλία με θέμα: «Η συμβολή των Κρητικών στην εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου» (Γ. Βαρνάκος, Νομικός – Συγγραφέας, τ. Καθηγητής Διπλωματικής Ακαδημίας Υπ. Εξ., διάρκεια περίπου 20’).

- (20:50 μμ) Απόδοση μακεδονικών χορών από τα τοπικά χορευτικά συγκροτήματα των σωματείων νομού Πέλλας και της Χαλκιδικής (διάρκεια περίπου 10’).

- (21:00 μμ) Ομιλία με θέμα: «Το Μακεδονικό Ζήτημα από την σκοπιά του Διεθνούς Δικαίου» (Δ. Μυλωνάς, Συγγραφέας – Ιστορικός, διάρκεια περίπου 20’).

- (21:20 μμ) Απόδοση ποντιακών χορών από τα χορευτικά συγκροτήματα των τοπικών σωματείων (διάρκεια περίπου 10’).

- (21:30 μμ) Απόδοση θρακιώτικων χορών από τα χορευτικά σωματεία της πόλης της Έδεσσας (διάρκεια περίπου 10’).

- (21:40 μμ) Απόδοση μικρασιατικών χορών από τα χορευτικά συγκροτήματα της πόλης της Έδεσσας (διάρκεια περίπου 10’).

- (21:50 μμ) Απονομή τιμητικών πλακετών σε τοπικούς φορείς από την Οργανωτική Επιτροπή για την συμβολή τους στην πραγματοποίηση της εκδήλωσης (διάρκεια περίπου 10’).

- (22:00 μμ) Παρουσία όλων των χορευτικών συγκροτημάτων στη σκηνή και απόδοση κοινά γνωστών χορών (συρτό κτλ) από όλα τα συγκροτήματα. Πέρας εκδήλωσης. Δεξίωση της Νομαρχίας Πέλλας προς τιμή των διοργανωτών της εκδήλωσης και των συμμετεχόντων σε αυτή σε αίθουσα της πόλης.

Κυριακή, 20 Ιουνίου 2010:

- (10:00 πμ) Πεζή συντεταγμένη μετάβαση στο χώρο της Νομαρχίας Πέλλας (πρώτα συγκέντρωση σωματείων στο γήπεδο της Έδεσσας). Αποκαλυπτήρια προτομής Ελευθερίου Βενιζέλου στον προαύλιο χώρο της Νομαρχίας Πέλλας από την Ένωση Κρητών Πέλλας. Σύντομη τελετή και χαιρετισμοί, παρουσία αγήματος και στρατιωτικής μπάντας. Κατάθεση στεφάνων και απόδοση τιμών. Απόδοση αρμόζοντος ριζίτικου τραγουδιού. Κέρασμα κρητικών προϊόντων από τα σωματεία της Αττικής στους παρευρισκομένους.

- (12:30 μμ) Αποχώρηση από τα ξενοδοχεία. Μετάβαση στον αρχαιολογικό χώρο της Βεργίνας. Περιήγηση και ξενάγηση όλων των συμμετεχόντων στο μουσείο και στον αρχαιολογικό χώρο.

- (14:30 μμ) Επιβίβαση στα λεωφορεία με κατεύθυνση προς Πλαταμώνα Πιερίας.

- (15:30 μμ) Άφιξη στον Πλαταμώνα. Γεύμα σε εστιατόριο στην περιοχή του ενετικού Κάστρου (Αγ. Παντελεήμονας).

- (17:00 μμ) Συνέχιση ταξιδίου προς Αθήνα.

- (22:00 μμ) Άφιξη στην Αθήνα.

Παλατινή Ανθολογία

Η πρώτη σελίδα του χειρογράφου

Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης

Παλατινή Ανθολογία ονομάζεται η συλλογή ελληνικών επιγραμμάτων πολλών ποιητών από τον 5ο π.Χ. αιώνα έως το Μεσαίωνα, η οποία σώζεται σ' ένα χειρόγραφο της Bibliotheka Palatina στη Χαϊδελβέργη (οι εκατό τελευταίες σελίδες βρίσκονται από το 1797 στην Παρισινή Εθνική Βιβλιοθήκη). Καταρτίστηκε περί τα τέλη του 10ου μ.Χ. αιώνα στην Κωνσταντινούπολη και βάση της αποτελεί η ανθολογία του Κωνσταντίνου Κεφαλά, πρωτοπαππά του παλατιού της Κωνσταντινούπολης, η οποία είχε συνταχθεί λίγο πριν από το 900 μ.Χ. Ο Κεφαλάς είχε καταρτίσει την Ανθολογία του με βάση παλαιότερες συλλογές, όπως τη συλλογή Στέφανος του Μελεάγρου, τη συλλογή Στέφανος του Φιλίππου από τη Θεσσαλονίκη και τη συλλογή του Αγαθία.

Η Παλατινὴ Ἀνθολογία πήρε το όνομά της από την “Παλατινή Βιβλιοθήκη” της Χαϊδελβέργης, όπου το 1607 ανευρέθη το χειρόγραφο της ανθολογίας που περιλάμβανε 3.700 επιγράμματα. Η Παλατινὴ Ἀνθολογία αποτελείται από 15 βιβλία. Ένα επιπλέον βιβλίο, το 16ο, περιλαμβάνει τα 390 επιγράμματα που προσέθεσε ο λόγιος μοναχός Μάξιμος Πλανούδης το 1299. Οι δύο ανθολογίες συναποτελούν την «Ἀνθολογία ἑλληνικὴ». Τα επιγράμματα, ερωτικά, επιτύμβια, σκωπτικά, αναθηματικά, επιδεικτικά (αναγράφονται πάνω σε έργα τέχνης), συμποτικά κ.λπ. έχουν γραφεί κατά την ελληνιστική και τη βυζαντινή περίοδο ενώ αποτελούν βασική πηγή για τη γνώση των ηθών της ύστερης αρχαιότητας και του Βυζαντίου.

Η Παλατινή ανθολογία αποτελεί έναν πραγματικά ανεκτίμητο θησαυρό της ελληνικής ποίησης, αν αναλογιστούμε ότι καλύπτει μια περίοδο 17 περίπου αιώνων! Το παλαιότερο κείμενο χρονολογείται τον 7ο αιώνα π.Χ. και το νεώτερο γύρω στο 950 μ.Χ. Περιλαμβάνει 3700 ποιήματα, τα περισσότερα με την μορφή επιραμμάτων.

Όπως είναι αναμενόμενο, σε άλλες χώρες έχει κυκλοφορήσει σε πλήρεις και επιμελημένες εκδόσεις (ελληνικό κείμενο, μετάφραση και σχόλια) πριν από δεκαετίες, αλλά όχι στην Ελλάδα. Ο πρώτος που ανέλαβε αυτό το δύσκολο έργο ήταν ο αείμνηστος Ανδρέας Λεντάκης, παραδίδοντας μια πρώτη μορφή της εργασίας του στην δημοσιότητα το 1972, σε έναν τόμο που περιελάμβανε 456 επιγράμματα, περίπου 100 διαφορετικών ποιητών. Το 1988 κυκλοφόρησε μια νέα έκδοση ("Δωρικός") της εργασίας του Α. Λεντάκη, που περιέλαβε 500 επιγράμματα, τα περισσότερα από τα οποία είχαν ξαναδουλευτεί σε σχέση με την προηγούμενη δημοσίευση (επανέκδοση 1993). 

Το 2009 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις "Ενδυμίων" μια νέα έκδοση του Ι. Ν. Κυριαζή, αφιερωμένη στην μνήμη του Ανδρέα Λεντάκη.

Στην ιστοσελίδα http://palatini.blogspot.com/2009_12_01_archive.html  του Ι. Ν. Κυριαζή υπάρχει προγραμματισμός για την ανάρτηση του έργου σε ηλεκτρονική μορφή. Όπως μάλιστα αναφέρει ο ίδιος: "Οι δημοσιεύσεις σ' αυτό το μπλογκ βασίζονται στο υλικό του βιβλίου μου "Παλατινή Ανθολογία, σαν ρόδο υποπόρφυρο" Εκδόσεων Ενδυμίων 2009 (Αποκλειστική διάθεση: Βιβλιοπωλείο Ναυτίλος, Χαριλάου Τρικούπη 28, Αθήνα.) Η σειρά των δημοσιεύσεων είναι αντίστροφη από αυτήν της έντυπης έκδοσης, ώστε με την ολοκλήρωσή τους το μπλογκ να διαβάζεται με την ισχύουσα δομή του βιβλίου. Ως εκ τούτου τα παλαιότερα ποστ αυτού του μπλογκ ανήκουν στην τελευταία ενότητα -το Επίμετρο- του βιβλίου, που περιέχει 15 αποσπάσματα αρχαίας ελληνικής ποίησης εκτός Παλατινής."

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΩΝ (από το ίδιο ιστολόγιο)
1. "Στέφανος"
Εκλογαί Αρχαίων Ποιημάτων κατά μετάφρασιν Σίμου Μενάρδου "Δίφρος" 1971

2. "Παλατινή Ανθολογία, εκλογή" μετάφραση Ανδρέα Λεντάκη, εκδόσεις Δωρικός,1993

3. "ΡΟΥΦΙΝΟΣ, Τα επιγράμματα , (εκλογή)", μτφρ. Τάσου Ρούσσου
Νέα Εστία τ. 1725 (Ιούλιος-Αύγουστος 2000)

4. "Παλατινή Ανθολογία, Ερωτικά Επιγράμματα",
Επιλογή-Εισαγωγή-Μετάφραση-Σχόλια Νίκος Χ. Χουρμουζιάδης, "στιγμή" 1999

5. "Ρουφίνου, Επιγράμματα Ερωτικά",
Εισαγωγή-Μετάφραση-Σχόλια Κώστας Χωρεάνθης, Εκδόσεις Πατάκη 2000

6. "ΠΙΕ ΚΑΙ ΕΡΑ" & "ΣΥΝΙΣΤΩΡ ΑΛΑΛΗΤΩΝ" , Άρη Μπιτσώρη

7. "ΣΥΜΠΟΤΙΚΑ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΑΠΟ ΤΟ ΕΝΔΕΚΑΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΠΑΛΑΤΙΝΗΣ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑΣ" Εκδόσεις Άγρα, Μτφρ. Παντελής Μπουκάλας

8. "ΠΑΛΑΤΙΝΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ", ΒΑΣ. ΛΑΖΑΝΑ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑ 1992

9. "ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ - ΤΑ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ" -Mετάφραση : ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΩΛΗΣ,
ΕΚΔΟΣΕΙΣ : ΘΥΡΑΘΕΝ

10. "ΠΑΛΑΤΙΝΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ, ΣΤΡΑΤΩΝΟΣ ΜΟΥΣΑ ΠΑΙΔΙΚΗ " ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΕΔΡΟΣ

11. "Αρχαία ελληνικά ερωτικά επιγράμματα", Εκδοτικός Οίκος Λιβάνη, 2003
Μετάφραση : Μουλακάκης, Νίκος Μ.

12. "Δώδεκα Τραγουδάκια από την Παλατινή Ανθολογία",του Ηλία Πετρόπουλου (εκδ. Νεφέλη-1980)

13. "'Αδιον ουδέν έρωτος" της Νίκης Φιλιππουπολίτη, από τις εκδόσεις Κατάρτι, 2003

14. "Ανθολογία Ελληνική Παλατινή". Ολόκληρη η Παλατινή από τις εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ Μετάφραση: φιλολογική ομάδα Κάκτου

Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης